Nier doneren

Het besluit om een nier af te staan neemt u niet zomaar. Bovendien accepteren wij als LUMC zo’n beslissing niet zonder u eerst vragen te stellen. Met een zorgvuldige voorbereiding willen we de risico’s tot een minimum beperken en zorgen voor wederzijds vertrouwen in de operatie.

De beslissing tot donatie hangt in eerste instantie af van de vraag of u echt tot donatie wilt overgaan. De vraag of u wel of niet geschikt bent als donor komt op de tweede plaats. Het is belangrijk om te weten dat het leven met één nier heel goed mogelijk is en dat de reservecapaciteit van de resterende nier goed is.

Doneren kan aan een familielid, maar ook aan een partner, vriend of kennis. Samen met u bereiden we ons voor op de operatie, zodat u deze met moed en vertrouwen tegemoet gaat zonder resterende vragen of onzekerheden. In het LUMC staat een zeer ervaren team van specialisten klaar om u te behandelen. 

Waarom u bij ons in goede handen bent 

Het LUMC was in 1966 het eerste ziekenhuis van Nederland waar een niertransplantatie met levende donor werd uitgevoerd. Een moeder stond destijds nier af voor haar zoon. Hierna volgden meerdere niertransplantaties met steeds betere resultaten. Daarom hebben artsen van het LUMC momenteel ruime ervaring met niertransplantaties van zowel verwante als niet-verwante donoren.

Lees ook: Kwaliteit van onze zorg.

Wie kan nierdonor worden? 

Bij uw aanmelding als potentiële donor keuren we u op een aantal punten. We kijken naar de match met de ontvanger, maar doen ook onderzoek naar uw eigen gezondheid en uw kans op nierproblemen op latere leeftijd. U kunt mogelijk nierdonor zijn voor zowel een verwant als niet-verwant persoon, bijvoorbeeld voor uw kind, een van uw ouders, broer of zus, neef, tante, partner, kennis of voor een anonieme ontvanger.

"Ik heb kunnen voorkomen dat iemand aan dialyse moest beginnen. Ik zou het zo weer doen als dat kon!"

Voor- en nadelen van doneren

Voor de ontvanger heeft het veel voordelen om een nier te krijgen van een levende donor. Er is een veel kortere wachttijd, waardoor de ontvanger soms niet hoeft te starten met dialyse. Dit leidt tot betere langetermijnresultaten van de transplantatie. Soms is er ook een betere weefselovereenkomst met minder kans op afstoting.

Een nier doneren is niet vanzelfsprekend. Er zijn psychologische overwegingen die u moet maken en ook eventuele financiële gevolgen spelen soms een rol. Daarnaast zijn er operatierisico’s. Meer informatie hierover vindt u bij de behandeling. De complicaties die het meest voorkomen zijn een bloeduitstorting in het wondgebied, een longontsteking, trombose of een wondinfectie. Dit zijn complicaties die bij elke operatie mogelijk zijn. Wij streven ernaar het risico op bovengenoemde complicaties tot een minimum te beperken.

Leven met één nier

Met één gezonde nier is prima te leven. De overgebleven nier neemt het werk van de weggehaalde nier voor een deel over. De totale nierfunctie is uiteindelijk vaak ongeveer 70% van wat het was toen u nog twee nieren had. Dat is ruim voldoende en geeft geen klachten.

De meeste mensen die een nier hebben afgestaan, merken dan ook geen enkel verschil met de situatie voor de operatie. Na de herstelperiode mag u alles weer doen, zoals sporten en reizen, en hoeft u geen medicijnen te nemen of een dieet te volgen. Wel is het belangrijk om genoeg te drinken, gezond te leven en niet te roken. Ook is het beter om geen pijnstillers met ontstekingsremmer (NSAID’s) te slikken, zoals diclofenac.of ibuprofen. Die kunnen de overgebleven nier namelijk beschadigen. Paracetamol heeft geen effect op de nier en mag u gewoon gebruiken volgens voorschrift. 

Aanmelden voor nierdonatie

Als u overweegt een nier af te staan aan een bekende van u met een nierziekte, of als u een anonieme donor wilt zijn voor een patiënt op de wachtlijst, meld u dan vrijblijvend aan via deze link. Vermeld in de e-mail uw naam, geboortedatum, naam van de ontvanger en uw telefoonnummer. U kunt ook bellen naar 071-5298992.

Veelgestelde vragen over nierdonatie

Mag de ontvanger van de donornier bij het eerste voorlichtingsgesprek van de donor aanwezig zijn?

Bij voorkeur doen we het gesprek zonder de ontvanger, maar de donor beslist uiteindelijk zelf of dit is toegestaan. Echtparen zijn hierbij een uitzondering, daarbij is de ontvanger altijd aanwezig.  Later in het donortraject vindt er een gesprek plaats met maatschappelijk werk, waarbij de  ontvanger niet aanwezig  mag zijn, ook niet in geval van echtparen.

Mogen meerdere donoren zich aanmelden voor één ontvanger?

Ja dat mag. We hebben de voorkeur om het voorlichtingsgesprek met alle donoren tegelijkertijd te houden.  Uiteindelijk mag er bij maximaal vier donoren  bloed worden afgenomen voor nader onderzoek.

Hoelang duurt het onderzoekstraject van de donor?

We stellen per donor een plan op.  De duur bedraagt maximaal drie maanden,  tenzij er aanvullende onderzoeken of consulten van andere specialismen moeten plaatsvinden. De donor komt minimaal vier keer langs in het LUMC.

Moet de donor na de operatie een dieet volgen of medicijnen gebruiken?

Nee, de donor hoeft geen specifiek dieet  te volgen of medicatie in te nemen. Wel adviseren we om te letten op het gebruiken van zout in voedsel.

Wanneer moet ik mijn werkgever informeren?

Ons advies is om dit te doen op het moment dat u als donor goedgekeurd bent.

Ik maak als donor onkosten, zijn daar vergoedingen voor?

Ja, u heeft recht op een reiskostenvergoeding via uw zorgverzekering.  Tevens biedt het ministerie van VWS een onkostenvergoeding voor algemene kosten en de kosten die u als zelfstandig ondernemer maakt. Uw werkgever heeft recht op een vergoeding bij ziekte.

Komen de donor en ontvanger samen op een kamer te liggen?

Nee, ze liggen niet op dezelfde kamer. Wel streven we ernaar om de donor op dezelfde afdeling te plaatsen. Het is ook mogelijk dat de donor op een andere afdeling geplaatst wordt.

Hoelang duurt het herstel na de operatie?

Na 0- 2 weken bent u moe en heeft u weinig energie. Wel bent u zelfredzaam.
Na 2-6 weken begint u te herstellen. Het advies is om nog niet te gaan werken.
Na 6-8 weken begint u te integreren in het arbeidsproces.
Na 3- 6 maanden bent u volledig hersteld en voelt u dezelfde fitheid als voor de donatie.

Wat zijn de risico’s van de operatieprocedure?

Een nierdonatie is gelukkig een erg veilige operatie, maar er zijn altijd risico’s verbonden aan een ingreep. De meeste complicaties zijn gelukkig goed behandelbaar, zoals ontsteking van de wond, longontsteking, blaasontsteking, bloeduitstorting, trombosebeen en bij mannen: pijn aan en/of zwelling van de zaadbal. Later kan een littekenbreuk ontstaan. Wat ernstigere complicaties zijn gelukkig erg zeldzaam. U moet dan denken aan een nabloeding waarvoor u opnieuw geopereerd moet worden of een longembolie.