Veelgestelde vragen Radiotherapie

Bent u geïnteresseerd in de technische kant van bestraling, dan vindt u hier antwoord op uw vragen over de behandeling. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u altijd terecht bij een van onze medewerkers. Zij zullen u graag met uw vragen helpen.

 

Met wat voor soort stralen word ik bestraald?

Bij uitwendige bestraling wordt gebruik gemaakt van fotonen en elektronen. Bij inwendige bestraling wordt een radioactieve bron ingebracht in het lichaam.  

Bij uitwendige bestraling wordt u in de meeste gevallen bestraald met röntgenstralen (ook wel fotonenstraling genoemd). Deze röntgenstraling is vele malen sterker dan de röntgenstralen die worden gebruikt voor het maken van een röntgenfoto. Bij ondermeer huidtumoren wordt gebruikt gemaakt van elektronenstralen. Elektronenstralen hebben een minder diep doordringbaar vermogen dan fotonenstralen. Fotonenstralen en elektronenstralen worden elektrisch opgewekt door middel van een zogenaamde lineaire versneller (het bestralingstoestel). 

Bij inwendige bestraling (brachytherapie) wordt gebruik gemaakt van een radioactieve bron. Deze bronnen stralen gammastraling uit. Gammastraling heeft een plaatselijke werking, en dringt niet diep door in het lichaam. 

Hoe werkt een bestralingstoestel?

Een bestralingstoestel maakt gebruik van hele harde röntgenstralen. Deze röntgenstralen worden opgewekt door elektronen in een vacuüm buis met hoge snelheid tegen een metalen plaatje (het trefplaatje) te schieten. Deze hoge snelheid wordt verkregen met behulp van magnetrongolven. Wanneer de elektronen het trefplaatje raken, ontstaat er zogenaamde fotonenstralen. Deze stralen worden gebruikt voor de bestraling.

Wanneer het trefplaatje wordt weggehaald, kan met elektronenstralen worden gestraald. Elektronen hebben een minder diep doordringbaar vermogen dan fotonenstralen.  

Hoe wordt het te bestralen gebied bepaald?

Tijdens de voorbereiding wordt een CT-scan van u gemaakt. Op die scan geeft de radiotherapeut aan wat bestraald moet worden. Vervolgens berekent de radiotherapeutisch laborant in nauwe samenwerking met de radiotherapeut-oncoloog hoe de tumor het beste bestraald kan worden.           

Waarom word ik van verschillende kanten bestraald?

Bij de meeste behandelingen wordt u van meerdere kanten bestraald om de tumor zo veel mogelijk dosis te geven en het omliggende gezonde weefsel zo veel mogelijk te sparen. Het omringende weefsel krijgt op deze manier minder straling, terwijl de tumor de volle dosis krijgt.     

Krijgt het gezonde weefsel ook straling?

Om de tumor te bestralen, is het onvermijdelijk dat het omringende gezonde weefsel ook straling krijgt. Door gebruik te maken van verschillende bestralingsrichtingen krijgt het gezonde weefsel minder straling dan het doelgebied zelf. Ook wordt de totale dosis meestal niet in één keer gegeven, maar verspreid over meerdere dagen. Hierdoor heeft het gezonde weefsel de gelegenheid om weer te herstellen. Tumorcellen herstellen minder goed en zullen uiteindelijk afsterven. 

Wat is protonenbestraling?

Röntgenstraling bestaat uit kleine pakketjes energie: fotonen. Protonen en fotonen hebben verschillende fysische eigenschappen. Zo hebben protonen in tegenstelling tot fotonen een massa en elektrische lading. Hierdoor hebben protonen een heel specifieke doordringdiepte in het lichaam. Pas daar waar ze in het lichaam tot stilstand komen, geven ze het merendeel van hun energie af. Die noemen natuurkundigen de 'Bragg piek'. Door de energie van de protonen precies af te stellen, kan de vernietigende energie precies geconcentreerd worden in de tumor. Fotonen kunnen dat niet: die geven hun energie onderweg veel gelijkmatiger af, ook aan gezond weefsel voor en na de tumor. Voor meer informatie over protonenbestraling, zie HollandPTC