Prijzen, subsidies en benoemingen
Vincent van Unen krijgt NVVI van Bekkum-prijs voor het beste proefschrift
Op het Annual Symposium van de Nederlandse Vereniging voor Immunologie (NVVI), kreeg Vincent van Unen de NVVI van Bekkum-prijs uitgereikt voor het beste proefschrift in 2019 op immunologie-gebied in Nederland.
Vincent, uit de groep van Frits Koning (Immunohematologie en Bloedtransfusie), promoveerde op 27 november 2018 cum laude op zijn proefschrift getiteld 'Mucosal immunology revisited through mass cytometry : from biology to bioinformatics and back'. Momenteel werkt hij als postdoc aan de Stanford University in Amerika. Vincent was de eerste die de CyTOF-techniek in Nederland gebruikte. In een interview met de NVVI zegt hij daarover: "It offered a tsunami of rich data, with the potential to chart intestinal immunology in unprecedented detail. Thanks to collaboration with bioinformaticians, we were able to unlock this potential.”
Meer weten over het prijswinnende onderzoek? Lees eerdere berichtgeving over de CyTOF 2, de complexiteit van het afweersysteem, het afweersysteem voor de geboorte en het opsporen van zeldzame celtypes.
Zes ton subsidie voor betere behandeling van jeugdtrauma’s
De Hersenstichting kent 600.000 euro toe aan professor Onno Meijer van het LUMC en psychiater en onderzoeker Christiaan Vinkers van Amsterdam UMC voor onderzoek naar behandeling van depressie na jeugdtrauma.
Het doel van het onderzoek is om te kijken of mifepristone, een medicijn dat al jaren buiten de psychiatrie wordt gebruikt, deze specifieke vorm van depressie kan behandelen. Het onderzoek wordt uitgevoerd onder 185 patiënten met een depressie die een jeugdtrauma hebben meegemaakt. De helft van de patiënten slikt het medicijn mifepriston. De andere helft van de patiënten slikt een placebopil.
Gevolgen van jeugdtrauma’s op volwassen leeftijd
Jeugdtrauma’s zorgen ervoor dat het stresssysteem en het stresseiwit glucocorticoïd receptor (GR) teveel worden belast, waardoor het stress- en immuunsysteem op jonge leeftijd worden ontregeld. Die biologische ontregeling blijft het hele leven bestaan en maakt iemand gevoeliger voor depressies. Laboratoriumonderzoek heeft aangetoond dat de gevolgen van jeugdtrauma op volwassen leeftijd omgekeerd kunnen worden door de GR kortstondig te blokkeren en zo het stresssysteem te resetten.
Lees meer over het onderzoek op de website van de Hersenstichting.
Duchenne Parent Project subsidieert vier onderzoeksprojecten
Nathalie Doorenweerd (Radiologie), Erik Niks (Neurologie), Hermien Kan (Radiologie) en Maaike van Putten (Humane Genetica) gaan (pre)klinisch onderzoek doen naar het effect van corticosteroïden op de hersenen bij Duchenne spierdystrofie.
Ze krijgen hiervoor 400.000 euro van het Duchenne Parent Project. De onderzoeksprojecten omvatten een samenwerking met de universiteit van Leuven (Liesbeth de Waele en Sam Geuens) en het centrum voor neurologische leerstoornissen Kempenhaeghe (Jos Hendriksen).
Corticosteroïden zijn de standaardbehandeling van Duchenne spierdystrofie, maar hebben veel nadelige effecten. Vanaf ongeveer vijf jaar worden verschillende behandelregimes van zowel prednison als deflazacort voorgeschreven. Door de samenwerking is het mogelijk de invloed hiervan op de hersenen, het gedrag en de lichamelijke ontwikkeling te onderzoeken.
Hierbij wordt in muismodellen het effect van corticosteroïden en dystrofineherstel middels exonskiptherapie onderzocht. Bij patiënten gebruiken de onderzoekers geavanceerde MRI-technieken en neuropsychologisch onderzoek, en ligt de nadruk ook op hoe patiënten deze ingrijpende behandeling op de lange termijn ervaren.
Onderzoeksgegevens delen
De individuele projecten versterken elkaar en de belasting van deelnemers wordt geminimaliseerd, omdat de onderzoeksgegevens worden gedeeld en er gebruik gemaakt wordt van historische data. Het onderzoek is een voortzetting van een succesvolle onderzoekslijn in het LUMC naar de betrokkenheid van de hersenen bij Duchenne spierdystrofie.
ERC Proof of Concept-beurs voor Christine Mummery
De European Research Council heeft Proof of Concept-beurs toegekend aan Christine Mummery. Ze krijgt de grant om onderzoek gefinancierd uit haar ERC Advanced Grant verder te ontwikkelen tot een commerciële applicatie.
Samen met Berend van Meer (Anatomie en Embryologie) zal zij het Triple Transient Measurement (TTM-) systeem, waarover zij onlangs publiceerden in Nature Communications, verder uitwerken voor toepassing door andere onderzoekers en farmaceuten.
Het TTM-systeem kan worden gebruikt om de interactie tussen excitatie en contractie van hartspiercellen te bestuderen. Op deze manier kan het effect van ziektes of medicijnen op het menselijk hart worden voorspeld. Het systeem wordt nu gebruikt voor hartspiercellen gedifferentieerd vanuit geïnduceerde pluripotente stamcellen, maar zal ook worden toegepast voor ander soorten cellen.
Beurs ReumaNederland voor Liesbeth Winter
Liesbeth Winter, internist-endocrinoloog, heeft een beurs van ReumaNederland ontvangen van 150.000 euro voor onderzoek naar een behandeling voor patiënten met sternocostoclaviculaire hyperostose (SCCH) binnen het Centrum voor Botkwaliteit.
Dit is een aandoening waarbij overmatige ontsteking en botombouw in de regio van het sternum en de claviculae aanwezig is, met pijn en bewegingsbeperking tot gevolg. Tot op heden is er geen bewezen behandeling voor deze ziekte. Met de beurs zal een placebo-gecontroleerde studie gedaan worden naar het effect van pamidronaat op pijn. Het onderzoek zal gedaan worden door dr. Liesbeth Winter en dr. Natasha-Appelman-Dijkstra.
Subsidie voor onderzoek naar geneesmiddel-geneesmiddel-gen interacties
Jesse Swen (Klinische Farmacie en Toxicologie) krijgt een subsidie van 225.000 euro voor onderzoek naar geneesmiddel-geneesmiddel-gen-interacties.
Geneesmiddel-geneesmiddel-interacties en geneesmiddel-gen-interacties beïnvloeden de effectiviteit en veiligheid van geneesmiddelen. Ze worden als twee aparte verschijnselen gezien, terwijl ze in de praktijk nauw met elkaar zijn verweven en er sprake is van geneesmiddel-geneesmiddel-gen interacties.
Geneesmiddel-geneesmiddel-gen-interacties zijn vanwege hun complexiteit nauwelijks onderzocht. In dit onderzoeksproject wordt gebruik gemaakt van whole-body physiologically-based pharmacokinetic modelling om het effect van dergelijke interacties te voorspellen. Met de modellen zal een clinical decision support system worden ontwikkeld, waarmee tijdens het voorschrijven rekening kan worden gehouden met deze complexe interacties.
De 225.000 euro maakt onderdeel uit van een Europese onderzoekssubsidie van 905.000 euro die toegekend is binnen het ERA-Net on Systems Medicine programma (ERACoSysMed, EU Horizon2020). Het onderzoeksproject, INSPIRATION genaamd, wordt geleid door prof. Thorsten Lehr van de Universiteit van Saarland. Ook twee grote farmaceutische bedrijven, Bayer en Sanofi, werken mee aan dit Europese onderzoeksproject. Swen krijgt zijn subsidie voor dit project van ZonMw.
Onderzoeksbeurs voor Konda Babu Kurakula
Konda Babu Kurakula van de afdeling Cel en Chemische Biologie heeft een investigator initiated onderzoeksbeurs van 250.000 euro ontvangen van het farmaceutische bedrijf Chiesi uit Italië.
Dr. Kurakula zal deze subsidie gebruiken om de rol van een nieuw targeteiwit bij pulmonale arteriële hypertensie te bestuderen en nieuwe small molecule inhibitors te testen met behulp van diermodellen en cellen afkomstig van patiënten.
Kurakula werkt op het lab van de groep cardiovasculaire celbiologie, onder leiding van prof. Marie Jose Goumans. De groep richt zich op het ontrafelen van de moleculaire mechanismen bij pulmonale vasculaire remodellering bij pulmonale arteriële hypertensie. Het doel van Karakula is om aangrijpingspunten voor medicijnen te identificeren en karakteriseren en deze bevindingen naar de kliniek te vertalen. Op basis van zijn recente bevindingen zijn twee PAH-klinische onderzoeken gestart bij AUMC (locatie VUmc), Amsterdam, Nederland en aan de Universiteit van Laval, Canada.