Onderzoekssubsidie voor innovatieve aanpak vroegtijdig opsporen COPD-aanvallen

12 september 2023
leestijd
Onderzoekers van het LUMC zijn de coördinator van een Europees samenwerkingsverband voor de doorontwikkeling en implementatie van een innovatief ademanalyseapparaat voor COPD-patiënten. Dit apparaat voor thuis is klein genoeg om met één hand vast te houden. Door er simpelweg in te ademen, detecteert het apparaat gezondheidsproblemen vóórdat de COPD-patiënt klachten krijgt. Zo kan er in de toekomst nog vroeger worden ingegrepen bij longaanvallen en ernstige complicaties voorkomen worden.

Op de foto: dr. Marise Kasteleyn en dr. Jiska Aardoom. Niet op de foto: prof. Niels Chavannes.

Het LUMC ontvangt ruim € 600.000,- subsidie van de Europese commissie (Horizon-EIC Pathfinder) voor de ontwikkeling van een nieuwe klinische workflow voor real-time thuismonitoring van patiënten.

Herkennen van een longaanval

Als mensen met COPD een longaanval krijgen, worden hun luchtwegen plotseling vernauwd, waardoor zij in korte tijd last krijgen van een toename van klachten. Denk dan aan benauwdheid, hoesten en (taai)slijm. Ernstige longaanvallen kunnen leiden tot complicaties, zoals longontstekingen en longschade. Na één longaanval volgen er meestal meer. Dit kan geleidelijk tot uitputting van de longfunctie leiden, met alle gezondheidsgevolgen van dien.

Het nieuwe apparaatje moet longaanvallen door middel van een ademtest vroegtijdig kunnen herkennen, nog voordat iemand klachten krijgt. Dit maakt vroeg ingrijpen mogelijk. Jiska Aardoom, één van de senior onderzoekers binnen het onderzoek, vertelt: “Longaanvallen worden vaak alleen op basis van symptomen vastgesteld en de diagnose komt vaak te laat. Door de vroege herkenning van longaanvallen door het ademanalyseapparaatje, kan bijvoorbeeld eerder bepaalde medicatie worden ingezet om een longaanval te voorkomen, of de ernst en de duur hiervan aanzienlijk te verminderen.”

Nieuwe klinische workflow: op biomarker-gebaseerde thuismonitoring van COPD-patiënten

In totaal krijgt het Europese samenwerkingsverband € 4 miljoen subsidie van de Europese commissie. De doorontwikkeling van het apparaatje en de technologie ligt bij de technische partners binnen het samenwerkingsverband: RespiQ, Sintef en μRoboptics. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar gebruikersbehoeften en hoe het apparaatje in de toekomst het beste in de praktijk kan landen. Hier zullen de onderzoekers van het National eHealth Living Lab (NeLL) binnen het LUMC zich met name mee bezighouden.

Aardoom vertelt over het NeLL-onderzoek: “In de eerste fase brengen we de wensen en behoeften van onder andere patiënten in kaart, en zullen we verkennend in gesprek gaan met zorgverleners en beleidsmakers. Uit deze eerste fase volgen aanbevelingen die helpen bij het ontwerpen van een nieuwe, klinische workflow. Om zo op een veilige en werkbare manier thuismonitoring van de gezondheid van de patiënt mogelijk te maken en COPD-management te verbeteren.” Op basis hiervan zullen NeLL-onderzoekers en consortiumpartners in de tweede fase van het project, co-creatie sessies houden met gebruikersgroepen om samen strategieën te ontwikkelen die tegemoet komen om aan de behoeften van deze gebruikers bij het gebruik van de ademanalysetechnologie voor thuismonitoring.

Van reactieve naar proactieve gezondheidszorg

In de laatste fase van het project zal er een proof-of-concept-studie worden uitgevoerd in samenwerking met King’s College (UK): werkt de ontworpen strategie en deze nieuwe manier van werken in de praktijk ook echt? Kunnen we een veilige en betrouwbare aanpak ontwikkelen voor thuismonitoring van COPD-patiënten? Aardoom: “Als dit het geval blijkt te zijn, opent dit de deur naar potentieel ingrijpende veranderingen voor COPD-management, waarbij de bestaande reactieve gezondheidszorg kan evolueren naar een meer proactieve en preventieve aanpak van COPD-management: van vertraagde diagnose op basis van symptomen, naar preventieve thuismonitoring vóór verslechtering van de symptomen.”

National eHealth Living Lab (NeLL)

Het NeLL is onderdeel van het LUMC. De missie van NeLL is om duurzame zorg- en gezondheidsmodellen te ontwikkelen, implementeren en op te schalen. De juiste zorg voor de patiënt op de juiste plek, tegen de juiste prijs. Efficiënt, effectief én zo aangenaam mogelijk voor alle betrokkenen. Schaalbare e- health-oplossingen spelen een sleutelrol om dit doel te kunnen bereiken.

Ben je COPD-patiënt, onderzoeker, zorgverlener, zorgverzekeraar of beleidsmaker en wil je meehelpen met het onderzoek? Houd de website en social-mediakanalen van het National eHealth Living Lab (NeLL) in de gaten.