HLA-laboratorium

Het laboratorium heeft een 24/7 service in het geval er een postmortale orgaandonor beschikbaar komt voor een van de patiënten die op de wachtlijst staan voor een orgaan. Verder screenen we patiënten uitvoerig op de aanwezigheid van antilichamen tegen HLA hetgeen van belang is voor het al dan niet succesvol transplanteren.

Ontdekking van de weefseltyperingen

Het HLA-laboratorium typeert al patiënten en donoren sinds de Leidse pionier Prof. Dr. J. van Rood (1926-2017) aan de wieg stond van de ontdekking van HLA in de jaren '50.

De conventionele methode voor het bepalen van HLA, op serologie gebaseerd, is gedurende de laatste jaren grotendeels vervangen door moleculaire technieken, waarbij we gebruikmaken van het DNA van het te typeren individu. We screenen patiënten die in aanmerking komen voor een transplantatie ook op de aanwezigheid van antistoffen tegen HLA-antigenen. De aanwezigheid van antistoffen gericht tegen de HLA-antigenen van een potentiële donor is een risicofactor of soms zelfs een contra-indicatie voor transplantatie.

Op zoek naar de beste match

Leiden speelt al meer dan een halve eeuw een belangrijke rol in de transplantatiegeneeskunde. Een uitgebreide tijdlijn vindt u in dit artikel van Jon van Rood.

We typeren patiënten en hun kandidaat-donoren voor de histocompatibiliteits-antigenen: de zogenoemde Humane Leukocyte Antigenen (HLA). Deze antigenen zijn oorspronkelijk aangetoond op witte bloedcellen en bleken later ook op weefsels voor te komen. Het is duidelijk dat deze antigenen cruciaal zijn voor het ontwikkelen van een immuunreactie bij transplantatie (en bloedtransfusie) en dat matchen op deze antigenen van belang is om de kans op een immuunreactie te verkleinen.

Sinds jaren is het Leidse HLA-laboratorium tevens het Nationaal Referentiecentrum voor Histocompatibiliteitsonderzoek waarbij het nauw samenwerkt met de andere Nederlandse HLA-laboratoria en de Nederlandse Transplantatie Stichting. Ook is er een nauwe samenwerking met Eurotransplant. Het Eurotransplant Referentielaboratorium is gehuisvest in dezelfde afdeling als waar het HLA-laboratorium zich bevindt.

Services - Immunology (lumc.nl)

De HLA-werkgroep Nederland

Medisch immunoloog van het LUMC, dr. Roelen, is voorzitter van de HLA-werkgroep Nederland. De werkgroep maakt gezamenlijk beleid ten aanzien van het optimaliseren van donorselectie en monitoring van de immuunstatus voorafgaand en na transplantatie. Ook stimuleren zij landelijke onderzoeksstudies, onderwijsactiviteiten en kwaliteitsbewaking.