Wat is Het inbrengen van een peritoneale dialysekatheter?

De katheter is een kunststof slangetje van ongeveer 40 cm lang en 0,4 cm dik. Tijdens de ingreep brengt de radioloog het slangetje tot 20 cm in uw buikholte. Zo ontstaat er een toegang tot de buikholte. De andere helft van de katheter, ongeveer 20 cm, blijft buiten uw lichaam. De plek waar de katheter uit de buik komt noemen we ‘de huidpoort’. Aan het einde van de katheter zit een dop waarmee de katheter is afgesloten. Via de katheter kunt u spoelvloeistof in uw buikholte laten lopen, waardoor de dialyse plaats kan vinden. Dit leert u door middel van een training. 

Wat gaat er vooraf aan het onderzoek of de behandeling?

De ingreep wordt uitgevoerd door de radioloog in samenwerking met de dialyseverpleegkundige. Bij deze ingreep hoort een dagopname op de verpleegafdeling. Afhankelijk van het tijdstip van de ingreep moet u nuchter zijn of mag u nog (licht) ontbijten. Op de afdeling krijgt u twee soorten antibiotica via een infuus. Ook krijgt u een pijnstiller en een kalmerend tablet. 

Ongeveer een week voor de ingreep krijgt u een voorlichtingsgesprek met een peritoneaal dialyse verpleegkundige over de implantatie. U krijgt dan de benodigde informatie rondom de katheterplaatsing via een brief, vervolgafspraken met betrekking tot de verbandwissel en start van de training met een trainingsschema. 

Op de dag van de opname zal de PD verpleegkundige samen met u de plaats bepalen waar de katheter uit de buik zal komen. Het is belangrijk dat de katheter niet in een huidplooi ligt of wordt afgekneld door de band van uw rok of broek. Met een markeerstift zal de verpleegkundige de plaats aftekenen waar de katheter uit de buik moet komen. Om medische redenen kan de radioloog tijdens de ingreep besluiten om van deze plaats af te wijken.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Wanneer u bloedverdunners gebruikt, kan het zijn dat u enkele dagen voor de ingreep moet stoppen met het innemen van de medicatie, u krijgt dit te horen van uw arts/verpleegkundige.

Om de katheter goed in de buik te kunnen plaatsen is het belangrijk dat u gelaxeerd wordt voor de ingreep. Recepten hiervoor ontvangt u via de dialyseverpleegkundige.

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

De ingreep zal plaats vinden onder plaatselijke verdoving en gebeurt onder steriele omstandigheden. De katheter wordt tijdens de ingreep door de radioloog ingebracht in uw buik. De radioloog zal het uiteinde van de katheter eerst ongeveer 5 cm onder de huid leiden en daarna zal de katheter via de huidpoort naar buiten komen. Er ontstaat een soort tunnel vlak onder de huid waarlangs de katheter naar buiten komt. De katheter wordt in uw lichaam vastgezet met twee ‘cuffs’, dit zijn verdikkingen om de katheter die zorgen dat de katheter niet naar binnen of naar buiten kan schieten. De ingreep duurt ongeveer 60 minuten. 

Tijdens de ingreep komt een dialyseverpleegkundige de katheter doorspoelen (flushen) om te voorkomen dat de katheter verstopt raakt met bloedstolsels en om te kijken of de katheter toegankelijk is. De verpleegkundige zal daarna de katheter steriel verbinden en het verband goed fixeren. Dit is belangrijk, omdat de katheter dan goed vast kan groeien in de huid. Dit verband moet u laten zitten tot de volgende controle. 

Ook zal zij u instructies meegeven over de nazorg en wat u moet doen bij calamiteiten. 

Na de ingreep wordt u naar de afdeling gebracht. U heeft twee wondjes en kan pijn voelen rondom het ingreepgebied. Vraagt u vooral om een pijnstiller als u deze nodig heeft.

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Wanneer alles goed verloopt mag u op de dag van de ingreep met ontslag.  

Let wel op: u mag niet zelf auto rijden. De eerste tijd na de ingreep heeft de buik rust nodig om de katheter goed vast te laten groeien. De onderhuidse tunnel en de huidpoort zijn vaak gevoelig. Hier mag u een pijnstiller voor innemen. Draag comfortabele kleding die niet knelt op de huidpoort of de katheter. Vermijdt tillen van zware voorwerpen.  

U mag minimaal een week niet douchen.   

Indien het verband eerder verschoond moet worden dan de controle afspraak, kunt u contact opnemen met de PD verpleegkundige. Verder is een goede stoelgang belangrijk. U krijgt een recept mee voor Lactulose om de stoelgang te bevorderen.  

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

• Nabloeden van de huidpoort kan nog tot 1 - 2 dagen na de ingreep optreden. Als de bloeding blijft aanhouden en u bent al met ontslag, neem dan direct contact op met de Dialyse afdeling. 
• Prikkeling rond de blaas en anus; het einde van de katheter ligt onder in de buikholte die bekleed is met buikvlies. Hierin lopen bloedvaten en zenuwen. Wanneer de katheter het buikvlies raakt, veroorzaakt dit een prikkeling. Dit straalt vaak uit naar de blaas en de anus. Als u hier veel last van heeft helpt het als er via de katheter, door de dialyseverpleegkundige, wat vloeistof in de buik achter wordt gelaten zodat de katheter in het vocht drijft. 
• Pijn op de plaats waar de katheter is ingebracht, u kunt hiervoor pijnstilling innemen. Na 2 - 3 dagen moet het minder worden. 

Tekenen van ontsteking:

• Pijn rondom de huidpoort
• Verhoging/koorts

Waar moet u op letten na uw onderzoek/behandeling?

• Bij een aanhoudende nabloeding
• Koorts (vanaf 38°C)
• Obstipatie
• Buikpijn die erger wordt
• Vragen en onduidelijkheden

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Dialyse afdeling - locatie J8-P 

Routenummer 685 

Albinusdreef 2 

2333 ZA, Leiden 

Openingstijden en bereikbaarheid 

De algemene Dialyse afdeling is open van maandag tot en met zaterdag, van 07.30 uur tot 22.00 uur en is telefonisch bereikbaar onder nummer 071 - 526 1960. De deuren zijn open van 07.00 uur tot 18.00 uur, daarna wordt de deur open gedaan via een beloproep. 

De Peritoneale Dialyse afdeling is direct te bereiken via telefoonnummer 071 - 529 9202 van 07.45 uur tot 15.30 of per mail op adres PD@LUMC.nl.