RFA van een levertumor
Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Radiologie
Wat is RFA van een levertumor?
Radiofrequente ablatie (RFA) is een behandeling waarbij de interventieradioloog de tumor met hitte vernietigt. Dit heet ook wel ‘thermische ablatie’ of ‘warmteablatie’. Radiofrequent betekent dat er gebruik wordt gemaakt van de energie van radiogolven. Ablatie betekent verwijderen van weefsel. Om de behandeling uit te voeren, prikt de arts een of meerdere naalden in de tumor. Dit kan via een klein prikgaatje in de huid. Door middel van beeldvorming (echografie of CT) kan de Interventieradioloog de naald of naalden heel precies in de tumor plaatsen.
In sommige gevallen wordt gekozen voor microwave (MW) ablatie. Deze techniek is vergelijkbaar met RFA. Alleen wordt bij MW de tumor verhit met behulp van microgolven. Welke methode wordt toegepast, hangt af van de voorkeur van de interventieradioloog.
Hoe kunt u zich voorbereiden?
Narcose
De behandeling vindt plaats onder algehele narcose. U krijgt een uitnodiging van de Anesthesiepoli om u hierop voor te bereiden. Van uw arts krijgt u hier meer informatie over.
Kleding
Het is voor u en voor onze medewerkers prettig wanneer u kleding aan hebt waarin u zich makkelijk kunt bewegen en die u makkelijk aan en uit kunt trekken.
Opname
Voor de behandeling wordt u opgenomen op een verpleegafdeling. U blijft na de behandeling nog minimaal 1 nacht op deze verpleegafdeling. Kijk hier hoe u zich kunt voorbereiden.
Medicijnen
Over het algemeen kunt uw medicijnen op de gebruikelijke manier en tijd innemen. Kan dat niet, dan hoort u dit van tevoren van uw behandelend arts. Neem in ieder geval een recente lijst (maximaal 14 dagen oud) mee met de medicijnen die u slikt. Weet u niet precies wat u gebruikt? Dan kunt u een medicijnenlijst bij uw apotheek ophalen.
Let op: Meld het als u bloedverdunners gebruikt of recent gebruikt hebt. Ook wanneer u een stollingsziekte hebt, moet u dit altijd van tevoren doorgeven aan uw behandelend arts.
Eten en drinken
U krijgt algehele narcose. U krijgt op de Anesthesiepoli instructies hoelang u nuchter moet blijven. Meestal betekent dit dat u de avond voor de procedure vanaf 12 uur 's nachts niet meer mag eten. Tenzij anders met u is afgesproken, mag u tot 2 uur voor de ingreep heldere vloeistoffen drinken. Dit is appelsap, water, thee (zonder melk) of aanmaaklimonade. Hiermee kunt u ook uw eventuele medicijnen innemen.
Wat moet u meenemen?
Neem een geldig paspoort, ID-kaart of rijbewijs mee. En denk ook aan het pasje van uw ziektekostenverzekering.
Meld bijzonderheden vooraf
Laat het ons weten wanneer u een lichamelijke beperking of handicap hebt. Zo kunnen we als het nodig is extra tijd inplannen voor uw onderzoek.
Wanneer mag u geen RFA ondergaan
U mag geen RFA ondergaan als u een pacemaker of een AICD (Automatisch Implanteerbare Cardioverter/Defibrillator) hebt. Is dit het geval, dan moet u dit zo snel mogelijk laten weten aan uw behandelend arts.
Bent u zwanger?
Bent u zwanger of denkt u zwanger te zijn? Neem dan contact op met uw behandelend arts en meld het voorafgaand aan het onderzoek bij de afdeling Radiologie.
Bent u verhinderd?
Laat het ons op tijd weten wanneer de afspraak niet kan doorgaan. Wij kunnen dan een andere patiënt in uw plaats helpen.
Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?
De dag van de behandeling
Waar moet u zich melden?
Voordat u naar uw afspraak gaat, meldt u zich eenvoudig aan via de aanmeldzuilen in de centrale hal. Bij aankomst op de verpleegafdeling dient u zich nogmaals te melden bij de aanmeldzuil. Op het scherm van de aanmeldzuil wordt getoond in welke wachtruimte u mag plaatsnemen.
Voorbereiding op de verpleegafdeling
Een verpleegkundige ontvangt u op de verpleegafdeling. Die wijst u uw bed en legt u uit wat er tijdens de opname gaat gebeuren. Uiteraard kunt u altijd bij de verpleegkundigen terecht met uw vragen. Op de verpleegafdeling krijgt u een infuus en neemt de verpleegkundige bloed af als dat nodig is. Vervolgens brengen we u naar de afdeling Radiologie.
De behandeling
Wanneer u op de afdeling Radiologie komt, haalt een medewerker (de radiodiagnostisch laborant) uit het behandelteam u op en stelt een paar korte vragen. U neemt plaats op de onderzoekstafel, waarbij de laborant ervoor zorgt dat u zo comfortabel mogelijk ligt.
Na het uitvoeren van een veiligheidscontrole brengt de anesthesist u onder narcose. Daarna wordt u van positie veranderd. Het kan zijn dat het team uw handen boven uw hoofd plaatst, of dat u een beetje op uw zij gedraaid wordt. Hierna wordt de huid gedesinfecteerd en afgedekt met steriele doeken. Met behulp van echografie of CT bepaalt de interventieradioloog de precieze plek waar de naaldelektrode geplaatst moet worden. Wanneer de tip van de naaldelektrode zich in de tumor bevindt, verhit de interventieradioloog de tumor. Aansluitend aan de RFA maken we een CT-scan met contrastvloeistof. Soms is het nodig om aanvullend nog een naaldelektrode te plaatsen en de procedure te herhalen. De plek waar geprikt is (de punctieplaats), wordt met een pleister afgeplakt. Hierna maken we u wakker. De anesthesiemedewerkers nemen u vervolgens mee naar de uitslaapkamer.
Duur van de behandeling
De gemiddelde duur van de behandeling is 120 minuten.
Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?
Na de behandeling
De RFA vindt plaats via kleine prikgaatjes door de huid. De te verwachten opnameduur is kort. Als zich geen complicaties voordoen mag u dezelfde dag of de dag na de ingreep naar huis.
U wordt geadviseerd om, op de dag, na ontslag uit het ziekenhuis, zelf geen voertuig te besturen.
Wat is de prognose?
Verwacht behandelresultaat
Het succes van de RFA – dus of de tumor in zijn geheel is vernietigd – hangt af van verschillende factoren. Het aantal tumoren, de ligging en grootte van de tumor(en) in de lever spelen een rol. Om te bepalen of de levertumor in zijn geheel is vernietigd, maken we meestal aansluitend aan de RFA een CT-scan van de lever (zie kopje ‘De behandeling’). Soms gebeurt dit in de week na de ingreep.
Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?
Aan elke ingreep kleven risico’s en dat geldt ook voor een RFA. Het is een veilige ingreep die meestal zonder problemen verloopt. Een enkele keer treden er complicaties op, zoals grote bloedingen uit of rondom de lever. Maar ook beschadiging van aangrenzende darmstructuren, leverfalen, infecties of gallekkage komen voor. Ook is er een kleine kans op residu. Dit betekent dat de tumor niet geheel verhit is geraakt en er resttumorcellen zijn achtergebleven.
Contrastmiddel
Voor deze behandeling gebruikt de interventieradioloog jodiumhoudend contrastmiddel. Dit middel maakt bloedvaten en organen beter zichtbaar. Voor de meeste mensen is het gebruik van contrastvloeistof ongevaarlijk, binnen een paar uur plast u het weer uit.
Bij een klein aantal patiënten treedt een allergische reactie op, waar in de meeste gevallen geen behandeling voor nodig is. Hebt u ooit zo’n reactie gehad? Meld dit dan van tevoren bij uw arts.
Waar moet u op letten na uw onderzoek/behandeling?
Mag ik na vertrek uit het ziekenhuis weer alles doen?
Eenmaal thuis moet u het in het begin rustig aan doen. In de eerste dagen na de RFA komen er afvalstoffen vrij. Hierdoor kunnen de ontstekingswaarden in het bloed stijgen en kan de lichaamstemperatuur de eerste dagen na de behandeling verhoogd zijn. Treden er problemen op, zoals onwel worden of heftige pijn, neemt u dan contact op met de behandelend arts of huisarts.
Contactgegevens van de betrokken poliklinieken
Hebt u nog vragen?
Als u vragen hebt, kunt u contact opnemen met de afdeling Interventieradiologie. Dat kan op werkdagen tussen 8.15 en 16.00 uur op telefoonnummer 071-526 24 10 of per e-mail via SecretariaatAngio-interventie@lumc.nl.