Prijzen, subsidies en benoemingen
REGeRNA project - Herstel van hartcellen
Het project "Cardiac regeneration by mRNA-triggered proliferation of cardiomyocytes" (REGeRNA) is bedoeld om het verlies van hartcellen door hartfalen aan te pakken - een aandoening waaraan momenteel meer dan 60 miljoen mensen wereldwijd lijden.
Hartfalen treft wereldwijd meer dan 64 miljoen mensen en is uitgegroeid tot een wereldwijde gezondheidsprioriteit vanwege de enorme klinische, sociale en economische last die het veroorzaakt. "Hoewel de medische vooruitgang de resultaten van hartfalen aanzienlijk heeft verbeterd, zijn de huidige behandelingen niet altijd effectief en slagen ze er niet in de belangrijkste onderliggende oorzaak aan te pakken: het massale verlies van hartspiercellen (cardiomyocyten) in beschadigde gebieden", zegt Christine Mummery, hoogleraar Ontwikkelingsbiologie.
Het REGeRNA-project, gecoördineerd door Philippe Menasché van de Universiteit van Paris Descartes, is opgezet om dit probleem aan te pakken. Marie-José Goumans, hoogleraar Cardiovasculaire celbiologie, legt uit: "Ons uiteindelijke doel is de deling van cardiomyocyten na een hartaanval weer mogelijk te maken, zodat het volwassen hart zichzelf kan herstellen en verloren cellen kan vervangen". Menasché en projectpartners Mummery en Goumans zullen gebruik maken van nanodeeltjes-technologie om synthetisch mRNA van cardiomyocyten te maken (dezelfde technologie die wordt gebruikt in het COVID-19 mRNA-vaccin). "Op die manier kunnen we in een processen reactiveren die de toename en ontwikkeling van cardiomyocyten bepalen, processen die normaalgesproken kort na de geboorte worden stopgezet", besluit Mummery.
SafePolyMed - Medicijngebruik veiliger maken
Het project ‘Improve Safety in Polymedication by Managing Drug-Drug-Gene Interactions’ (SafePolyMed) heeft tot doel een nieuw kader te ontwikkelen voor artsen en hulpmiddelen om patiënten te leren hoe ze correct met hun medicatie moeten omgaan.
Ongewenste bijwerkingen van geneesmiddelen vormen een grote belasting voor onze gezondheidszorg en onze economische systemen. Alleen al in Europa overlijden er jaarlijks zo’n 197.000 mensen door bijwerkingen. Het gelijktijdige gebruik van verschillende medicijnen (polyfarmacie), het hebben van twee of meer langdurige medische aandoeningen of ziekten (comorbiditeit) en genetische diversiteit zijn belangrijke factoren die de werkzaamheid van geneesmiddelen beïnvloeden en kunnen tot meer en ernstigere bijwerkingen leiden.
"Interacties tussen verschillende medicijnen en die tussen medicijnen en genen zijn in sterk met elkaar verbonden. Er is dus een globale aanpak nodig om de veiligheid van onze burgers te verbeteren", zegt Jesse Swen, universitair hoofddocent aan de afdeling Klinische Farmacie & Toxicologie van het LUMC. Apotheker-onderzoeker Maaike van der Lee voegt toe: "Binnen het SafePolyMed project zullen we gebruik maken van ‘machine learning’, grote ‘real-world’-datasets en wiskundige modellering van geneesmiddelinteracties om nieuwe middelen te ontwikkelen die zowel artsen als patiënten helpen nieuwe kennis op te doen. Zo kunnen we polyfarmacie-patiënten leren hun medicatie correct en veilig te gebruiken, en tegelijkertijd onze zorguitgaven verminderen".
Van de totale HORIZON-HLTH-2021 beurs van 5,6 miljoen euro is 590.000 euro toegewezen aan de afdeling Klinische Farmacie & Toxicologie van het LUMC. Binnen het samenwerkingsverband leidt het LUMC klinische onderzoek waarin de verwachte voordelen van de hulpmiddelen moeten worden bevestigd en waarvoor patiënten worden gerwerft in Patras, Ljubljana, Aken en Leiden. SafePolyMed bouwt voort op samenwerkingsverbanden die tot stand zijn gekomen in het HORIZON2020 Ubiquitous Pharmacogenomics en het ERACoSysMed - Inspiration project.