Uniek in Nederland: specialiseer je in ziekenhuisfysiotherapie

Fysiotherapeuten spelen binnen ziekenhuizen een belangrijke rol. De ziekenhuisfysiotherapeut helpt mensen om optimaal te herstellen en te (blijven) functioneren rond een ziekenhuisopname. Het werken in een ziekenhuis vraagt specialistische kennis en vaardigheden van een fysiotherapeut. Vanuit studenten en vanuit het werkveld werd gesignaleerd dat deze specifieke kennis en vaardigheden tijdens de hbo-opleiding Fysiotherapie maar beperkt aan bod komen. Deze 'roep uit het veld' is voor Hogeschool Leiden en het LUMC aanleiding geweest om samen een minor op te zetten.

Cruciaal

"Mensen met oncologische problemen, mensen die een hartoperatie ondergaan en mensen die een ongeluk (trauma) hebben gehad, behoren onder andere tot de patiëntengroepen die aantoonbaar profiteren van fysiotherapeutische interventies", zegt Richard Torn. Volgens de fysiotherapeut van het LUMC is het erg belangrijk om mensen tijdens hun verblijf in het ziekenhuis al te begeleiden met fysiotherapie. "Onderzoek laat zien dat een ziek iemand die een paar dagen stil in bed ligt al snel spierkracht en conditie verliest. Dit kan het herstel vertragen en de kans vergroten op problemen zoals het krijgen van longontsteking of doorligplekken (decubitus). Door snel met fysiotherapie te beginnen – soms al in de eerste dagen van de opname – kunnen dit soort problemen (deels) worden voorkomen", legt hij uit. "Bovendien verkort fysio in veel gevallen de totale herstelduur en vermindert het risico op complicaties aan het houding- en bewegingsapparaat.”

Ziekenhuisfysiotherapeuten zijn werkzaam op vrijwel alle klinische afdelingen, waaronder Orthopedie, Longgeneeskunde, Cardiologie, Chirurgie, Traumatologie, Interne Geneeskunde, Neurologie, Oncologie, Intensive Care en de afdeling Acute Opname. "Tijdens de opname in het ziekenhuis beginnen we actief met het herstel. We richten ons op het optimaliseren van de ademhaling, verbeteren van het bewegen en zo zelfstandig mogelijk worden in het dagelijks leven."

Behoefte

Jelmer Jager is van huis uit ook ziekenhuisfysiotherapeut en werkt als docent op Hogeschool Leiden bij de opleiding Fysiotherapie. Hij is één van de initiatiefnemers van de minor. "Het is heel mooi dat het LUMC en de hogeschool dit samen hebben kunnen opzetten. Ziekenhuizen hebben hier echt behoefte aan, want een student die deze minor heeft gevolgd, heeft zich al kunnen verdiepen in het vak van ziekenhuisfysiotherapeut. Dat is een meerwaarde voor de student, maar ook voor de ziekenhuizen."

Jager ziet dat de minor niet alleen inspeelt op de behoefte van de ziekenhuizen, maar ook op die van de studenten. In de eerste helft van 2025 ging de minor voor het eerst van start, de groep zat vrijwel direct vol met studenten uit heel Nederland. "Als je fysiotherapie zegt, denken de meeste mensen aan de praktijk om de hoek, maar dit werkveld is minder bekend. Voor studenten is het belangrijk dat ze zich kunnen oriënteren op alle aspecten van het vak en met deze minor kunnen ze dus ontdekken of werken in een ziekenhuis iets voor hen is en ze kunnen zich gericht verdiepen."

Kennis en kunde

De eerste lichting studenten rondt voor de zomer de minor af. In de minor worden theorie en praktijk afgewisseld. In de eerste helft krijgen studenten les op de hogeschool, in de tweede helft kunnen ze de opgedane kennis en kunde toepassen tijdens een stage in het ziekenhuis. Torn: "Een belangrijk verschil tussen werken in een praktijk en in het ziekenhuis, is dat je in een ziekenhuis met meerdere discipline,s zoals artsen en verpleegkundigen, samenwerkt aan het herstelproces van een patiënt. Terwijl een fysiotherapeut in een praktijk juist heel zelfstandig werkt. Interdisciplinair werken, moeten studenten leren." De minor wordt afgesloten met een kennistoets, beroepsopdrachten en de stage moet met een voldoende worden afgesloten.

Verschil maken

Valentino Schuurman volgt de minor en is enthousiast. "Het werk in het ziekenhuis spreekt mij aan vanwege de uitdaging die het biedt. Dit komt vooral door de diversiteit aan ziektebeelden en de samenwerking met verschillende disciplines. Tijdens de minor heb ik ontdekt dat ik dit erg leuk vind. Op die manier kun je, naar mijn gevoel, echt een verschil maken." Ook Roby Zuiderduin volgt de minor en zegt hierover: "Tijdens deze minor heb ik zowel verdiepende theoretische kennis als uitgebreide praktijkervaring opgedaan. Deze combinatie stelt mij in staat ziekenhuispatiënten nu optimaal en onderbouwd te behandelen. Na deze minor weet ik het zeker: ik wil in een ziekenhuis gaan werken."

Meer info

Wil je de minor wil volgen? Kijk dan op Kies op maat - Ziekenhuisfysiotherapie voor meer informatie. Inschrijven kan vanaf 8 september 2025, vanaf 9 februari start de minor.

Tekst en beeld: Hogeschool Leiden