Huisartsendata aan de basis van onderzoek

Onlangs heeft the British Journal of General Practice een LUMC-studie gepubliceerd, getiteld ‘Insulin Initiation in Type 2 Diabetes: Unraveling the Sociodemographic and Biological Dynamics using Routinely Collected Primary Care Data.’ , geschreven door Sukainah Alfaraj, Rimke Vos, Marco Spruit, Rolf Groenwold en Dennis Mook-Kanamori.

De studie van het LUMC betreft de initiatie van insuline bij volwassenen met T2DM in regio Leiden, Zoetermeer en Den Haag. Hierbij is gekeken naar de rol van zowel biologische factoren als sociodemografische variabelen. Voor het onderzoek is ELAN-huisartsendata gekoppeld met CBS-data. Dennis Mook-Kanamori van het LUMC is ‘blij en trots dat ELAN-data dit belangrijke onderzoek heeft mogelijk gemaakt’ en dankbaar dat regionale praktijken hun data delen voor onderzoek.

Onderzoeksopzet

Anonieme data van ruim 24 duizend volwassenen met T2DM is vergeleken om factoren te onderzoeken die verband houden met het starten van insuline binnen vijf jaar na het starten van metformine. De volgende variabelen werden meegenomen: leeftijd, geslacht, roken, BMI, bloeddruk, land van herkomst, gezinsinkomen, type huishouden, bloedglucosewaarde, nierfunctie, totaal cholesterol en HDL-cholesterol.

Belangrijkste uitkomsten 

Hoewel eerdere studies vooral biologische factoren bekeken die insuline-initiatie beïnvloeden, belicht deze studie ook de invloed van sociodemografische variabelen. Personen met een niet-Nederlandse afkomst hebben een lagere kans om binnen vijf jaar na metformine te starten met insuline. Bij gelijke HbA1c en andere klinische kenmerken, wordt gemiddeld ongeveer 4-5 maanden later gestart met insuline bij mensen van een niet-Nederlandse afkomst dan bij Nederlandse afkomst. Ook een hoger huishoudinkomen blijkt samen te hangen met een lagere kans op vroegtijdige insulinetherapie.  Het type huishouden (alleenstaand, samenwonend, etc) had geen invloed op het starten van insuline.

Belang

Tijdige start van insuline is essentieel om langetermijncomplicaties te voorkomen die gepaard gaan met een slechte bloedglucoseregulatie. Het inzicht dat sociale en culturele factoren meespelen bij insuline-initiatie benadrukt het belang van persoonsgerichte behandelingen en aandacht voor gezondheidsverschillen.

Aanbeveling
Er is meer kwalitatief onderzoek nodig om de achterliggende redenen van deze verschillen beter te begrijpen, zodat interventies gericht kunnen worden ontworpen.

Over ELAN

In het Extramuraal LUMC Academisch Netwerk (ELAN) werken zorgverleners uit de regio Noordelijk Zuid-Holland, Haaglanden en Zoetermeer samen met de afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) en de Health Campus Den Haag van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) aan ondersteuning, vernieuwing en verbetering van de zorg. 

Een van de onderdelen van ELAN is het ELAN-datawarehouse. Het ELAN-datawarehouse biedt gereguleerde toegang tot – en hergebruik van gepseudonimiseerde zorggegevens van verschillende samenwerkingspartners. Door het delen van routinematig verzamelde zorgdata voor onderzoek, kwaliteitsbeleid en populatiegerichte zorg, ontstaat een ‘lerend gezondheidssysteem’. Het ELAN- datawarehouse gaat zorgvuldig om met privacy en voldoet aan alle geldende wet- en regelgeving.