Wat is Coloscopie?

Een coloscopie is een kijkonderzoek om de oorzaak van uw klachten te vinden. Hiervoor gebruikt de arts een endoscoop. Dit is een buigzame slang waarin een camera en een lampje zitten. Als u afwijkingen heeft in de dikke darm, kan eventueel een behandeling volgen.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Kleding  

Draag makkelijke, niet-knellende kleding. Sieraden of andere kostbaarheden kunnen kwijtraken. U kunt ze daarom beter thuislaten.  

Medicijnen  

Sommige medicijnen hebben invloed op het onderzoek. Volgt u daarom onderstaande instructies.  

Antistolling

Gebruikt u een bloedverdunner (bijvoorbeeld Ascal, Plavix of de nieuwe antistollingsmiddelen)? Meld dit dan aan uw behandelend arts. Deze zal dan bepalen of de bloedverdunner tijdelijk gestopt kan worden. Gebruikt u een bloedverdunner die de trombosedienst doseert (zoals fenprocoumon (Marcoumar®) of acenocoumarol), dan moet de trombosedienst de dosering hiervan aanpassen. In dat geval moet u, zodra de datum van het onderzoek bekend is, contact opnemen met de trombosedienst. Op de dag van het onderzoek is een INR-bepaling nodig. 

Glucoseregulerende medicijnen

Heeft u diabetes mellitus, dan krijgt u van uw behandelend arts advies over het aanpassen van uw bloedsuikerregulerende medicijnen. Bij twijfel kunt u contact opnemen met uw diabetesverpleegkundige. Zie ook de patiëntenfolder Coloscopie en diabetes mellitus (instructie bloedsuikerverlagende medicijnen).

Uw andere medicijnen kunt u over het algemeen op de gebruikelijke manier en tijd innemen.  

Eten en drinken  

Voor dit onderzoek is het heel belangrijk dat de dikke darm helemaal leeg (schoon) is. Als er nog ontlasting in de darm is achtergebleven, kunnen afwijkingen (bijvoorbeeld poliepen) gemist worden. In sommige gevallen moet het hele onderzoek (inclusief voorbereiding) opnieuw gedaan worden. Volg daarom heel goed onderstaande instructies.  

U heeft een recept voor laxeervloeistof (Picoprep) en laxeerpillen (Bisacodyl®) gekregen. Picoprep is een laxeermiddel met sinaasappelsmaak. Het bevat geen suiker. Over het algemeen ontstaat diarree binnen 2 tot 3,5 uur na inname van het eerste zakje Picoprep. Dit kan natuurlijk per persoon verschillen. In sommige gevallen is het mogelijk dat u een andere darmvoorbereiding moet ondergaan. Als dit het geval is, zal uw arts dit met u bespreken.

Niet goed schone darm (slecht zicht)	Schone darm (goed zicht)

Hieronder wordt uitgelegd wat u moet doen om de darm zo goed mogelijk schoon te spoelen voor het onderzoek.  

10 dagen voor het onderzoek

• Stop met geneesmiddelen die ijzer of aluminiumverbindingen bevatten, zoals Ferrofumaraat of sommige vitaminetabletten.Deze medicijnen maken de darmwand minder goed zichtbaar.

• Stop met geneesmiddelen die de darmwerking vertragen, zoals codeïne, loperamide (imodium, diacure) of Buscopan®. Overleg hierover altijd eerst met uw behandelend arts.

7 dagen voor het onderzoek

• Eet geen pitten/zaden (bijvoorbeeld op brood) of noten.

3 dagen voor het onderzoek

• Pas uw dieet aan. Eet geen vezels en eet niet te vet. Kijk in de tabel wat u wel en niet mag eten.

2 dagen voor het onderzoek

• Volg het aangepaste dieet, zie de tabel. Neem na de avondmaaltijd 1 tablet bisacodyl (5 mg).

1 dag voor het onderzoek

8.00 uur 

Ontbijt uit aangepast dieet.  

12.30 uur 

Lichte lunch (bijvoorbeeld cracker, witte boterham, beschuit). Hierna mag u niets meer eten. Alleen heldere dranken drinken.   

15.00 uur 

Heeft u het onderzoek na 12.00 uur dan mag u om 15.00 uur een licht tussendoortje van de lijst. Hierna mag u niets meer eten en alleen nog maar heldere dranken drinken.  

Overleg met uw behandelend arts over medicijngebruik tijdens de voorbereiding met Picoprep.  

17.00 uur 

Neem 1 tablet bisacodyl (5 mg)  

19.00-21.00 

1 glas Picoprep (= 1 zakje). Drink na elk zakje minimaal 2 liter heldere vloeistof binnen 2 uur. Bij het kopje ‘Instructie voor bereiding Picoprep’ ziet u hoe u de Picoprep bereidt. Blijf zo veel mogelijk heldere vloeistof drinken. 

Dag van onderzoek 

4½-2½ uur vóór het onderzoek  

1 glas Picoprep (= 1 zakje). Drink na elk zakje minimaal 2 liter heldere vloeistof binnen 2 uur. Bij het kopje ‘Instructie voor bereiding Picoprep’ ziet u hoe u de Picoprep bereidt. Blijf zo veel mogelijk heldere vloeistof drinken.  

2 uur vóór het onderzoek  

Drink vanaf nu niets meer.  

3 dagen voordat u start met het laxeerschema, moet u uw dieet aanpassen. U mag namelijk geen voedingsmiddelen meer gebruiken die veel resten in de darm achterlaten. In onderstaande tabel leest u welke voedingsmiddelen u wel of juist niet meer mag eten of drinken. 

Tips bij de voorbereiding op het onderzoek  

• Blijf regelmatig en voldoende bewegen. Dit helpt om de ontlasting goed op gang te brengen. 
• Draag comfortabele warme kleding, ook wanneer u naar de Endoscopieafdeling komt. U kunt het koud krijgen tijdens de voorbereiding.  
• Gebruik eventueel een rietje om de Picoprep te drinken, zodat de smaak van de vloeistof niet in uw hele mond komt. 
• Gebruik onderstaande maatvoering om bij te houden hoeveel u drinkt.

• Leg een stukje papier onder het glas met drinken. Als u de tekst kunt lezen hebben we het over een heldere vloeistof

• Neem extra ondergoed mee naar het ziekenhuis 

Instructie voor bereiding Picoprep   

Elke verpakking Picoprep bevat 2 zakjes. U moet per keer 1 zakje Picoprep in koud water oplossen volgens het schema. Zie hieronder de instructie voor het oplossen.  

Vul een glas met 150 ml koud water.	Leeg de inhoud van 1 zakje in het glas.
Roer 2 à 3 minuten totdat de oplossing niet  meer bruist en helemaal is opgelost. Drink  daarna het glas in 1 keer leeg.	Drink na elk zakje binnen 2 uur  minimaal 2 liter heldere vloeistof.

Heeft u het onderzoek om 8.30 uur in de ochtend, dan moet u om 4.00 uur opstaan. U moet dan het tweede glas Picoprep met de daarbij behorende 2 liter vocht drinken. We snappen dat dit erg vroeg is. Maar voor een goede darmvoorbereiding levert de voorbereiding zoals hierboven vermeld verreweg de beste resultaten op.  

Meld bijzonderheden vooraf  

Laat het ons weten wanneer u een lichamelijke beperking of handicap heeft. Zo kunnen we als het nodig is extra tijd inplannen voor uw onderzoek.  

Bent u verhinderd?  

Laat het ons op tijd weten wanneer de afspraak niet kan doorgaan. Wij kunnen dan een andere patiënt in uw plaats helpen.

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Waar moet u zich melden?  

Het onderzoek wordt (poli)klinisch gedaan op de endoscopieafdeling. U meldt zich bij de ingang van het ziekenhuis bij de aanmeldzuil. Uit de zuil ontvangt u een ticket. 

De gastvrouwen/-mannen in de centrale hal wijzen u graag de weg.  

Bij de endoscopieafdeling route 164 (C04-S) meldt u zich met de ticket bij de aanmeldzuil. Daarna neemt u plaats in de wachtkamer.  

In verband met deze voorbereidingen voor het onderzoek, moet u 30 minuten voor het onderzoek aanwezig zijn.  

Onderzoek met sedatie  

Het onderzoek wordt met een kalmerend middel (sedatie) uitgevoerd. Sedatie is geen narcose maar een ontspanningsmiddel. Van de sedatie kunt u slaperig worden en u merkt minder van het onderzoek. 

De onderzoekskamer  

De endoscopieverpleegkundige brengt u naar de onderzoekskamer en stelt enkele vragen ter controle. Tijdens het onderzoek ligt u op uw linkerzij of op uw rug. U krijgt een ‘knijper’ op uw vinger. Hiermee houden we uw hartslag en zuurstofgehalte in het bloed tijdens het onderzoek in de gaten. Ook krijgt u een bloeddrukband om voor de bloeddrukmeting. Via de infuusnaald dienen we u de kalmerende en pijnstillende middelen toe.  

De endoscoop wordt glad gemaakt met gel en via de anus ingebracht. Het opschuiven van de slang geeft soms een onaangenaam gevoel. Tijdens het onderzoek blaast de arts wat lucht door de endoscoop in uw darm. Dit kan even een wat vol gevoel geven in de buik. Hierdoor kunt u windjes laten tijdens en na het onderzoek. Dit is normaal tijdens en na het onderzoek. Het zal u alleen maar opluchten. Bij sommige patiënten is het opschuiven van de endoscoop moeilijker omdat de dikke darm erg kronkelig is. Het is het beste als u zich tijdens het onderzoek probeert te ontspannen. De verpleegkundige zal u hiervoor aanwijzingen geven.  

De arts kan met behulp van een dunne tang wat weefsel aan de binnenkant van de darm wegnemen. Dit heet een biopsie. U voelt hier niets van. Dit weefsel wordt nader onderzocht onder de microscoop. Zo nodig kunnen behandelingen worden uitgevoerd.  

Het komt voor dat mensen toch pijn hebben of zich niet lekker voelen. Is dit bij u het geval, zeg dit dan tegen de verpleegkundige en/of de arts. Als u veel darmkrampen heeft, krijgt u soms medicijnen door de infuusnaald om uw darmen te ontspannen. Hiervan wordt u niet suf, maar u kunt wel een droge mond krijgen. 

In het plaatje hierboven ziet u hoe de endoscoop werkt. De endoscoop buigt mee met de vorm van de dikke darm. Het lichtje aan het einde van de endoscoop zorgt ervoor dat de arts de dikke darm van binnen kan zien. 

Duur van het onderzoek  

Het onderzoek duurt ongeveer 45-60 minuten.  

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Begeleiding  

Omdat u sedatie krijgt voor dit onderzoek, is het noodzakelijk dat iemand u ophaalt van de endoscopieafdeling route 164 (C04-S). U mag niet alleen naar huis, ook niet met openbaar vervoer of de taxi. De hele dag mag u geen motorvoertuig besturen en het is verstandig de rest van de dag rustig aan te doen en niet te werken.  

Let op: Heeft u dit niet geregeld, dan kan het onderzoek niet doorgaan. 

Leefregel   

Als u opgenomen bent in het ziekenhuis, gaat u meteen terug naar de afdeling. Anders blijft u nog 15 tot 30 minuten op de uitslaapkamer.  

Na de observatie op de uitslaapkamer moet u opgehaald worden van de endoscopieafdeling. U mag samen met uw begeleider naar huis.  

Heeft u diepe sedatie (propofol) gekregen, dan is het noodzakelijk dat er ’s nachts iemand bij u in huis is.

Zie de patiëntenfolder Diepe sedatie (propofol) bij endoscopie.

Wanneer krijgt u de uitslag?

U krijgt een voorlopige uitslag of een verslag van het onderzoek mee naar huis. De uitslag van een eventueel biopt krijgt u later bij uw vervolgafspraak op de polikliniek. 

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

Over het algemeen is het onderzoek veilig. Er is een hele kleine kans (kleiner dan 0,1%) op een complicatie. Denk daarbij aan een bloeding of perforatie (gaatje in de darm). Als we een complicatie opmerken tijdens de scopie, dan proberen we deze meteen te behandelen. In sommige gevallen moet u na de scopie in het ziekenhuis worden opgenomen en kan een operatie nodig zijn. 

Contact bij problemen na uw onderzoek/behandeling

Bij medische problemen kunt u contact opnemen met het LUMC via 071-526 91 11 en vragen naar de dienstdoende maag-darm-leverarts. Bij medische problemen kunt u denken aan het hebben van zeer veel buikpijn of helderrood bloedverlies via de anus na de coloscopie.

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met de endoscopieafdeling van de Maag-Darm-Leverziekten. Dat kan op werkdagen tussen 9.00 – 11.00 uur via telefoonnummer 071-526 35 57. U kunt uw vragen ook stellen via email endoscopie.mdl@lumc.nl of kijk op www.lumc.nl/mijnlumc.