Patiëntenfolder

Behandeling met Samarium-153-EDTMP

U hebt een afspraak voor een behandeling met Samarium-153-EDTMP bij de Nucleaire Geneeskunde. Uw behandelend arts heeft u hier al iets over verteld. In deze folder leggen we u uit hoe dit onderzoek verloopt.

Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Radiologie

Onze zorg

Wat is Behandeling met Samarium-153-EDTMP?

Samarium is een radioactieve stof die grotendeels in het skelet wordt opgenomen. Dankzij deze opname kunnen pijnlijke uitzaaiingen in de botten van de kwaadaardige tumor behandeld worden. Het doel van de behandeling is het (tijdelijk) verminderen of laten verdwijnen van pijn.

Voorbereiding

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Kleding  

Het is voor u en voor onze medewerkers prettig wanneer u kleding aan hebt waarin u zich makkelijk kunt bewegen en die u makkelijk aan en uit kunt trekken. Over het algemeen hoeft u zich niet uit of om te kleden voor het onderzoek. Alleen sieraden, piercings, ritsen of knopen moeten soms uit of af. Metaal kan namelijk de metingen verstoren.   

Medicijnen  

Over het algemeen kunt u uw medicijnen op de gebruikelijke manier en tijd innemen. Kan dat niet, dan hoort u dit van tevoren van uw behandelend arts. Neem in ieder geval een recente lijst (maximaal 14 dagen oud) mee met de medicijnen die u slikt. Weet u niet precies wat u gebruikt? Dan kunt u een medicijnenlijst bij uw apotheek ophalen. 

Verder is het belangrijk dat u 6 weken voor de behandeling met Samarium geen bestraling of chemotherapie hebt gehad. 


Eten en drinken  

U mag voor dit onderzoek gewoon eten en drinken, tenzij anders aangegeven door uw behandelend arts.    

Wat moet u meenemen?  

Neem een geldig paspoort, ID-kaart of rijbewijs mee. En denk ook aan het pasje van uw ziektekostenverzekering.   

Meld bijzonderheden vooraf  

Laat het ons weten wanneer u een lichamelijke beperking of handicap hebt of wanneer u lastig te prikken bent. Zo kunnen we als het nodig is extra tijd inplannen voor uw onderzoek.  

Bent u verhinderd?  

Laat het ons op tijd weten wanneer de afspraak niet kan doorgaan. Wij kunnen dan een andere patiënt in uw plaats helpen. 

Het onderzoek / de behandeling

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

De dag van de behandeling  

Waar moet u zich melden?  

Voordat u naar uw afspraak gaat, meldt u zich eenvoudig aan via de aanmeldzuilen in de centrale hal. Bij aankomst op de afdeling Nucleaire Geneeskunde (route 235) dient u zich nogmaals te melden bij de aanmeldzuil. Op het scherm van de aanmeldzuil wordt getoond in welke wachtruimte u mag plaatsnemen.  

Wanneer u bent opgenomen in het ziekenhuis, regelt de verpleegafdeling uw vervoer.   

De behandeling  

De nucleair genees­kundige zal vóór de toediening van het Samarium de eerder bepaalde bloedwaarden controleren. Het gaat er hierbij met name om of u genoeg witte bloedcellen en bloedplaatjes hebt. Als blijkt dat het aantal witte bloedcellen of bloedplaatjes te laag is, kan de behandeling niet doorgaan.  

Maar meestal is het bloed in orde en wordt het Samarium via een prik in de arm ingespoten.   

Na de toediening blijft u op de afdeling en is bezoek in de regel niet toegestaan.   

Duur van de behandeling        

De behandeling duurt een dag. 

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Aan het eind van de middag gaat u weer naar huis of terug naar uw verpleegafdeling. 

Wanneer krijgt u de uitslag?

U krijgt de uitslag niet meteen te horen. De uitslag komt terecht bij uw behandelend arts. Die neemt vervolgens contact op en bespreekt de uitslag met u. In sommige gevallen wordt u gevraagd zelf contact op te nemen met de polikliniek.

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

De behandeling is niet gevaarlijk voor u en uw omgeving. De straling die het Samarium uitzendt, komt in het lichaam niet verder dan enkele millimeters. Mensen in uw omgeving kunnen dan ook geen stralings­schade oplo­pen. Samarium verlaat uw lichaam via de urine. Slechte toilethygiëne of incontinentie kunnen ervoor zorgen dat anderen in uw omgeving wel besmet worden. Extra goede toilethygiëne, verzorging bij het hebben van een blaaskatheter en extra aanpassingen bij incontinentie van urine zijn noodzakelijk. In dat geval krijgt u hierover advies.  

Bij de meeste patiënten die deze behandeling krijgen, wordt de pijn in de botten na enkele dagen minder. In sommige gevallen verdwijnt de pijn helemaal. In enkele gevallen doet de behandeling niets. Vooraf kunnen wij dat helaas niet voorspellen. In de eerste dagen na de behandeling kan de pijn tijdelijk toenemen. Hiervoor kunt u extra pijnstilling gebruiken. Als de pijn na enige maanden toch weer toeneemt, is het moge­lijk deze behandeling te herhalen. 

Als bijwerking heeft Samarium dat het aantal bloedplaatjes, witte en rode bloedcellen kunnen gaan dalen. De bloedplaatjes zijn belangrijk voor goede stolling van het bloed. Witte bloedcellen zijn belangrijk voor de afweer in uw lichaam en rode bloedcellen voor het zuurstoftransport. Voorafgaand aan de behandeling meten we de waarden van deze cellen in uw bloed. Na de behandeling meet uw behandelend oncoloog ze opnieuw. 

Nazorg

Waar moet u op letten na uw onderzoek/behandeling?

Leefregels    

Volg 7 dagen na de toediening van de samarium onderstaande leefregels. Zo beschermt u uzelf en de mensen om u heen tegen ongewenste gevolgen van de samariumstraling.   

Toiletgebruik  

Het deel van de radioactieve stof dat niet wordt opgenomen, verlaat het lichaam vooral via de urine. Het volgende is daarbij belangrijk:   

  • Hebt u meerdere toiletten tot uw beschikking, gebruik dan telkens hetzelfde toilet.  
  • Plas zittend (ook als u man bent). 
  • Gebruik altijd toiletpapier, ook als u alleen hoeft te plassen.  
  • Spoel het toilet 2 keer door na elk gebruik.  
  • Was uw handen na het toiletbezoek. Het liefst op het toilet zelf, zodat deurknoppen en dergelijke zo schoon mogelijk blijven.  
  • Veeg urine die naast het toilet of op de toiletbril terecht is gekomen op met droog toiletpapier of een tissue. Spoel deze daarna door het toilet. Draag hierbij (wegwerp)handschoenen. 
  • Maak 1 keer per dag het toilet goed schoon. Draag hierbij (wegwerp)handschoenen.  

Kleine bloeding   

Het deel van de radioactieve stof dat niet wordt opgenomen zit ook in uw bloed. Wanneer u zich hebt gesneden moet u bloed goed wegspoelen met water.  

Seksualiteit  

Tijdens de behandelperiode met samarium kunt u gewoon seksueel contact hebben. Vanwege het mogelijke effect van de straling op het sperma moet u in de eerste 6 maanden na de behandeling wel voorkomen dat u een zwangerschap veroorzaakt. Gebruik in die tijd dus een betrouwbaar voorbehoedsmiddel, als dat van toepassing is.   

Kleding  

Als de besmetting op uw kleding terechtgekomen is, dan moet u deze zo snel mogelijk apart wassen in een wasmachine. Gebruik (wegwerp)handschoenen om de kleding aan te pakken.  

Opruimen van besmettingen  

Zijn het toilet, de vloer of andere voorwerpen besmet geraakt, dan kunt u deze het beste met een droge tissue of toiletpapier afvegen. Draag hierbij (wegwerp)handschoenen.  

Afval  

Alle gebruikte wegwerphandschoenen, tissues en mogelijk ander besmet afval, mag met het normale huisvuil worden afgevoerd. Let u er daarbij op dat de vuilniszak goed dichtgeknoopt is.  

Andere medische zorg  

In de eerste 7 dagen na elke behandeling met radium moeten medewerkers in de zorg weten dat u een behandeling met een radioactieve stof hebt gehad. Meld dit dus aan de medewerkers als er een andere behandeling of een ander onderzoek moet plaatsvinden. Zij kunnen dan contact opnemen met de receptie van Nucleaire Geneeskunde. Een bloedafname kan op de normale manier plaatsvinden. 

Meer informatie

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Hebt u nog vragen?  

Als u vragen hebt, kunt u contact opnemen met Nucleaire Geneeskunde. Dat kan op werkdagen tussen 8.30-10.30 uur en 13.30-15.30 uur op telefoonnummer 071-526 34 80 of per e-mail via receptie_nuge@lumc.nl

Handige links

Meer informatie  

Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde: www.nvng.nl vindt u meer informatie over nucleaire geneeskunde.