Patiëntenfolder

Urodynamisch onderzoek

In deze folder vindt u de tekst die officieel is vastgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Urologie inzake het urodynamisch onderzoek. Deze folder dient als aanvulling op het gesprek dat uw behandelend arts met u voert. In dit gesprek krijgt u te horen wat in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in uw geval van toepassing is.

Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Urologie.

Onze zorg

Wat is Urodynamisch onderzoek?

Urodynamisch onderzoek is een onderzoek naar de functie van de lage urinewegen (blaas en afsluitmechanisme). Het is een inwendig onderzoek. Door middel van dunne slangetjes die ingebracht worden via de plasbuis en endeldarm (zie figuur) kunnen metingen verricht kunnen worden van de blaasinhoud, de blaasdruk, de afsluiting van de blaas, het eventuele urineverlies, de uitstroomsnelheid van de urine en de spanning in de bekkenbodemspieren. De meetresultaten worden met een computer verwerkt. Het onderzoek duurt ongeveer 30 tot 45 minuten.  

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Urodynamisch onderzoek 

Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.

Urodynamisch onderzoek zal vaak verricht worden indien u klachten heeft van bemoeilijkt plassen (obstructie) of ongewild urineverlies (incontinentie). Ook wanneer u in combinatie met plasproblemen nog andere aandoeningen heeft, bijvoorbeeld van het zenuwstelsel, of wanneer niet duidelijk is waardoor uw klachten veroorzaakt worden, kan door middel van het urodynamisch onderzoek nader inzicht verkregen kunnen worden in de oorzaak van uw probleem. Zo zal dan een gericht behandelingsadvies gegeven kunnen worden.

Voorbereiding

Wat gaat er vooraf aan het onderzoek of de behandeling?

Voor het onderzoek is thuis geen speciale voorbereiding nodig. Het onderzoek vindt poliklinisch plaats en wordt meestal uitgevoerd door een verpleegkundige eventueel in aanwezigheid van een arts. De verpleegkundige wijst u een kleedkamer waar u de kleding van het onderlichaam kunt uittrekken, de kleding van het bovenlichaam houdt u aan. Het onderzoek begint altijd met een lege blaas. Deze heeft u op verzoek van de verpleegkundige op de polikliniek bij binnenkomst geledigd.  Hierna neemt u plaats op de onderzoekstafel, waarbij u met opgetrokken, gespreide benen gaat liggen. Vervolgens wordt de penis of schede gereinigd met een desinfecteervloeistof. De verpleegkundige brengt dan een dun slangetje (katheter) via de plasbuis in de blaas. Via deze katheter wordt het restant urine dat nog in de blaas aanwezig is gemeten. Vervolgens wordt in de blaas een dun drukkathetertje ingebracht voor meting van de druk in blaas. De laatste katheter wordt via de anus in de endeldarm ingebracht, voor meting van de druk. Het inbrengen van de slangetjes is niet pijnlijk maar kan wel een onaangenaam gevoel geven. De slangetjes worden op de huid vastgeplakt met behulp van pleisters, zodat deze op hun plaats blijven. Op de billen rondom de anus worden enkele elektrodeplakkers bevestigd, waarmee de activiteit van de bekkenbodemspieren gemeten wordt.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Wat te doen in geval van ziekte of verhindering?  

Als u door ziekte of een andere reden verhinderd bent uw afspraak na te komen, neem dan zo snel mogelijk contact op met de polikliniek Urologie. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden.  

Het onderzoek / de behandeling

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Het onderzoek vindt in principe in zittende houding plaats, waarbij u op een soort toilet gezeten bent of eventueel liggend op een speciale onderzoekstafel. Via het slangetje in de blaas wordt de blaas gevuld met steriel water. Tijdens het vullen wordt door de computer de druk in de blaas gemeten en via de drukkatheter in de endeldarm de druk in de buik. Zodra u de eerste aandrang voelt om te plassen moet u dit aangeven. Tijdens het onderzoek wordt u meermalen verzocht om te hoesten of te persen. Dit is met name van belang bij patiënten met ongewild urineverlies (incontinentie). De blaas wordt verder gevuld, totdat u aangeeft dat u sterke drang tot plassen heeft en de plas niet meer op kunt houden. Dan wordt het vullen gestopt.
Als de verpleegkundige het u zegt moet u uitplassen langs het slangetje in de blaas.
Daarna worden slangetjes en plakkers verwijderd en is het onderzoek afgelopen.   

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

U kunt op de dag van het onderzoek last hebben van een pijnlijk en branderig gevoel tijdens en na het plassen. Tevens kan een verhoogde plasdrang aanwezig zijn. Dit komt, omdat de plasbuis geïrriteerd is door de slangetjes. Bij sommige patiënten kunnen bovengenoemde klachten enkele dagen aanwezig blijven. Dit is niet verontrustend. In enkele gevallen treedt bloedverlies op via de plasbuis. Het is raadzaam na het onderzoek extra te drinken.

Nazorg

Welke specifieke nazorg kunnen wij bieden?

De uroloog bespreekt met u de uitslag van het onderzoek. Eventueel krijgt u hiervoor een afspraak. Na het onderzoek kunt u vrijwel direct naar huis. Gebruik van eigen auto of openbaar vervoer is geen probleem.

Contact bij problemen na uw onderzoek/behandeling

Wanneer u na het onderzoek langdurig klachten houdt, veel pijn krijgt of koorts ontwikkelt, of indien u aanmerkelijk moeilijker kunt plassen, neemt u dan contact op met uw behandelend arts.

Meer informatie

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Deze folder betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw behandelend arts. Bijzondere omstandigheden kunnen tot wijzigingen aanleiding geven. Dit zal altijd door uw uroloog aan u kenbaar worden gemaakt. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u op maandag t/m donderdag tussen 8.00 -11.30 uur en van 13.30-16.00 uur en op vrijdag van 8.00-11.30 uur contact opnemen met de polikliniek Urologie via tel. 071-526 2304.