Patiëntenfolder

CT-scan dikke darm

U hebt een afspraak om een CT-scan van de dikke darm te laten maken op de afdeling Radiologie. Uw behandelend arts heeft u hier al iets over verteld. In deze folder krijgt u meer informatie over wat een CT-scan van de dikke darm inhoudt. Het kan zijn dat het onderzoek bij u hier iets van afwijkt.

Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Radiologie

Onze zorg

Wat is CT-scan dikke darm?

Een CT-scanner is een röntgenapparaat dat heel snel rondom het lichaam draait. Het fotografeert dwarsdoorsnedes, ofwel ‘plakjes’ van het lichaamsdeel dat gescand wordt. Daarna maakt de computer van al die plakjes een driedimensionaal beeld, een CT-scan. Daarop zijn botten te zien, maar ook bloedvaten en organen. Bij dit onderzoek bekijken we met een CT-scan of er afwijkingen, bijvoorbeeld poliepen, te zien zijn in uw dikke darm.

Voorbereiding

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Kleding  

U krijgt voor dit onderzoek van ons een speciaal jasje om aan te trekken. We vragen u dan om uw eigen kleding even uit te trekken.  

Medicijnen  

U kunt uw medicijnen op de gebruikelijke manier en tijd innemen. Zo niet, dan hoort u dit van tevoren van uw behandelend arts. Het kan gebeuren dat door diarree niet alle werkzame stoffen goed in het bloed worden opgenomen. Neemt u bij twijfel gerust contact op met uw behandelend arts.  

Eten en drinken  

Het is belangrijk dat uw darmen leeg zijn voor het onderzoek. Daarom volgt u een dieet.  

Dieet  

De dag vóór het onderzoek:  

Het dieet start één dag voor het CT-onderzoek en bestaat uit vezelarme voeding. Het is erg belangrijk dat u zich zo goed mogelijk aan dit dieet houdt.  

  • Uw ontbijt, lunch en avondeten zijn zo vezelarm mogelijk. Neem dus geen noten, zaden en grove vezels en beperk groenten en fruit, want die bevatten ook veel vezels. Meer informatie over vezelarme voeding vindt u in de tabel (met doorklik naar de tabel). Vezelarme voeding zorgt ervoor dat het contrastmiddel zich goed verspreid door de darminhoud. 
  • U neemt vandaag 3 keer, bij ontbijt, lunch en diner, 1 flesje (50 ml.) van het contrastmiddel Telebrix Gastro in. U mag de inhoud van het flesje zo opdrinken of in een groot glas limonade schenken. Dit middel laxeert en veroorzaakt bij veel patiënten diarree.  
  • Het is verder belangrijk dat u voldoende drinkt, minimaal 10 tot 12 glazen per dag.  
  • Om optimaal te laxeren is het belangrijk dat u veel beweegt. 
  • Na het avondeten mag u alleen heldere dranken; water of limonade, thee of koffie (eventueel met suiker), heldere (vruchten) sappen, zoals appelsap en druivensap en bouillon van een bouillonblokje. 

Ochtend van het onderzoek: 

U mag alleen nog heldere dranken drinken. U neemt vandaag geen contrastmiddel meer in. Probeert u daarnaast enkele malen naar het toilet te gaan voor ontlasting.  

Als u pas ‘s middags een CT-colonografie hebt kunt u als ontbijt vloeibare etenswaren gebruiken zoals vla, yoghurt en kwark (zonder stukjes).  

Vezelrijke voedingsbestanddelen die u niet mag eten

 Volkoren graanproducten

Vezelige groenten 

Bepaalde fruitsoorten 

Noten, pinda's en zaden 

Overige 

 Bruin-, volkoren en roggenbrood 

 Asperges 

 Onrijp fruit 

 Alle pindasoorten 

 Scherpe specerijen 

 Tarwe- en maïszemelen 

 Bleekselderij 

 Sinaasappel, grapefruit, mandarijn, ananas, mango, kiwi 

 Alle nootsoorten 

 Popcorn 

 Muesli 

 Zuurkool 

 Gedroogde (zuid)vruchten zoals dadels, vijgen, pruimen, krenten, rozijnen, kokos 

Sesamzaad, maanzaad, zonnebloempitten 

  

 Volkoren- en meergranenpasta's 

 Snijbonen 

  

  

  

 Havermoutpap 

 Sperziebonen 

  

  

  

 Zilvervliesrijst  

 Prei 

  

  

  

  

 Doperwten 

  

  

  

  

 Peulvruchten 

  

  

  

  

 Taugé  

  

  

  

  

 Maïs 

  

  

  

  

 Champignons  

  

  

  

  

 Tomaten  

  

  

  

  

 Rauwkost 

  

  

  

  

 Ui, knoflook 

  

  



Wat kunt u dan wel eten? Alle soorten vlees, vis en kip en:

 Graanproducten

 Groenten en fruit

Tussendoortjes 

Soepen 

Beleg 

 Wit brood, beschuit, toast (naturel) 

 Aardappelen 

 Chocolade (zonder nootjes) 

 Bouillon 

 Kaas 

 Witte rijst, pasta (bijvoorbeeld spaghetti, macaroni)  

 Gaar gekookte groenten, zoals wortelen, bloemkool, lof, andijvie en spinazie 

 Snoep 

 Soepen met stukjes vlees/kip, soepballetjes, vermicelli, macaroni en rijst 

 Vleeswaren 

 Pannenkoeken 

 Vers fruit, mits: goed rijp, geschild en ontpit, zoals appel, banaan, peer 

 IJs 

  

 Alle zoete beleg (behalve pindakaas, marmelade en sam met stukjes fruit) 

 Custardpap, lammetjespap (rijstebloempap) 

  

 Cake (geen koekjes)  

  

 Eieren 

  

  

  

  

 Suiker  

  

  

  

  

 Vlees/kip/vis 

 Specerijen

 Dranken

- Zout  

- Peper  

- Paprikapoeder  

- Nootmuskaat  

- Kaneel  

- Peterselie  

- Mosterd  

- Ketchup  

- Groene kruidenmixen   

 - Vruchtensappen zonder vruchtvlees  

- Limonade  

- Frisdranken  

- Thee en koffie  

- Mineraalwater   

- Melk en melkproducten (vla, yoghurt - geen vruchtenyoghurt)  

- Alcoholische dranken   

Wat moet u meenemen?  

Neem een geldig paspoort, ID-kaart of rijbewijs mee. En denk ook aan het pasje van uw ziektekostenverzekering.  

Meld bijzonderheden vooraf  

Laat het ons weten wanneer u een fysieke beperking of handicap hebt. Zo kunnen we als het nodig is extra tijd inplannen voor uw onderzoek.  

Bent u verhinderd?  

Laat het ons op tijd weten wanneer de afspraak niet kan doorgaan. Wij kunnen dan een andere patiënt in uw plaats helpen.  

Contrastmiddel  

Het is mogelijk dat we voor dit onderzoek jodiumhoudend contrastmiddel gebruiken. Soms is dit niet nodig, dat kunnen we pas op de dag zelf bepalen. Contrastvloeistof maakt bloedvaten en organen beter zichtbaar. Voor de meeste mensen is het gebruik van dit middel ongevaarlijk, binnen een paar uur plast u het weer uit.  

We brengen de contrastvloeistof in via een infuus, dat we ongeveer een kwartier na het onderzoek weer verwijderen. Het inspuiten kan gevoelig zijn. Ook kunt u het kort warm krijgen of een beetje misselijk worden. Sommige mensen hebben het gevoel dat ze urine verliezen. Dat is niet het geval, maar lijkt zo door het warme gevoel dat de vloeistof veroorzaakt.  

Laxerende werking

Contrastmiddel heeft een laxerende werking. Om die reden kunt u overwegen om een extra set kleding mee te nemen. Hebt u een stoma? Dan is het raadzaam om extra stomamateriaal mee te nemen of voor het onderzoek even uw stomaconsulente te raadplegen.  

Contrastmiddel en de nieren

Bij een CT-onderzoek met contrastmiddel kijken we voor het onderzoek altijd hoe uw nieren werken. Dat zien we aan uw bloed. Wanneer uw nierfunctie verminderd is, dienen we via een infuus extra vocht toe ter bescherming van de nieren.  

Bent u zwanger? 

Bent u zwanger of denkt u zwanger te zijn? Neem dan contact op met uw behandelend arts en meld het voorafgaand aan het onderzoek bij de afdeling Radiologie.  

Biopsie van de darm

Een biopsie en een CT-scan van de darmen kunnen niet direct achter elkaar gepland worden. Daar moet minimaal drie dagen tussen zitten. Een afspraak plannen we dus ook pas 3 dagen later in.  

Diabetes

Hebt u diabetes? Meld dit dan van tevoren aan uw behandelend arts. Het is namelijk belangrijk om uw nierfunctie te laten controleren in verband met het dieet dat u voor dit onderzoek moet volgen en de laxeermiddelen die u moet innemen. 

Het onderzoek / de behandeling

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

De dag van het onderzoek  

Waar moet u zich melden?  

Voordat u naar uw afspraak gaat, meldt u zich eenvoudig aan via de aanmeldzuilen in de centrale hal. Bij aankomst op de afdeling Radiologie dient u zich nogmaals te melden bij de aanmeldzuil. Op het scherm van de aanmeldzuil wordt getoond in welke wachtruimte u mag plaatsnemen.  

Het onderzoek  

Vanuit de wachtkamer komt een radiodiagnostisch laborant of doktersassistente u halen en neemt een paar korte vragen met u door. In de onderzoekskamer komt u op een smalle tafel te liggen. De radioloog brengt een slangetje in via de anus en geeft u een injectie in een vat in de arm om de bewegingen van de darm wat te verminderen. Via het slangetje in de anus laten we lucht in uw darmen stromen. Daardoor zet de dikke darm wat uit en wordt goed zichtbaar op de CT-scan.  

Tijdens de scan schuift de tafel langzaam door de opening van de CT-scanner. In de opening van de scanner bevindt zich de röntgenbuis die om u heen draait. 

  

De laborant bedient de scanner vanuit de aangrenzende ruimte en spreekt met u via een intercom. De laborant maakt enkele opnames die steeds 5 tot 25 seconden duren en vraagt u daarbij om even de adem in te houden. U ligt tijdens de opnames gedeeltelijk op de rug en buik.  

Duur van het onderzoek  

Het maken van een CT-scan van de dikke darm duurt gemiddeld 30 minuten. 

Wanneer krijgt u de uitslag?

U krijgt de uitslag niet meteen te horen. De uitslag van het onderzoek komt terecht bij uw behandelend arts. Die neemt vervolgens contact op en bespreekt de uitslag met u. In sommige gevallen wordt u gevraagd zelf contact op te nemen met de polikliniek.  

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

Overgevoelig voor contrastmiddel  

Bij een klein aantal patiënten treedt een allergische reactie op, waar in de meeste gevallen geen behandeling voor nodig is. Hebt u ooit zo’n reactie gehad? Meld dit dan van tevoren bij uw behandelend arts en bij de radiodiagnostisch laborant.  

Meer informatie

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Wist u dat? 

Uw mening over de afdeling Radiologie kunt geven via deze link: Ervaringen met het LUMC.

Hebt u nog vragen?  

Als u vragen hebt, kunt u contact opnemen met de afdeling Radiologie. Dat kan op werkdagen tussen 8.30-10.00 uur, 10.45-12.30 uur en 13.30-16.30 uur op telefoonnummer 071-526 18 40 of per e-mail: RadiologieafsprakenCT-MRI@lumc.nl.

Handige links

Meer informatie  

Bekijk ook de beeldreportage over de CT-scanner in het LUMC Magazine.