'Durf roken te benoemen, de patiënt zal je er niet om veroordelen'

Geruststelling

Vera vraagt standaard of een patiënt rookt of gerookt heeft. Gaat het om een actieve roker, dan vraagt ze door: of de patiënt geprobeerd heeft te stoppen en waar diegene tegenaan loopt. “Ongeacht met welke gezondheidsklachten diegene is binnengekomen, want het is altijd relevant. Ik merk dat patiënten deze vraag verwachten. Het is ook vaak een geruststelling dat ze het niet zelf ter sprake hoeven brengen. Ze weten dat ze moeten stoppen, maar vaak niet bij wie ze moeten aankloppen voor hulp.”

Moeilijke momenten

“Natuurlijk is het soms lastig om over te praten”, gaat Vera verder. “Vooral als patiënten meteen de deur dichtgooien en het gesprek afkappen, onder het mom van: ‘Ik heb het al zó vaak geprobeerd, stoppen lukt me niet’. Maar ik probeer dan toch weer ergens een opening te creëren, door aan te geven dat roken gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Vooral als de patiënt al een hoge bloeddruk of hoog cholesterolgehalte heeft. Ik maak duidelijk dat het twee kanten op werkt. Ik kan helpen om de bloeddruk te verlagen en zij kunnen helpen door te stoppen met roken. Ik ben al blij als ze willen nadenken over stoppen met roken, dat is een belangrijke eerste stap.”

Stokje overdragen

Is de patiënt er klaar voor om te stoppen met roken, dan draagt Vera het stokje over. “De professionals van SineFuma nemen contact op met de patiënt voor een traject dat bij diegene past. Ze hoeven dus niet zelf de eerste stap te zetten.” Op de vraag of Vera het weleens ongemakkelijk vindt om stoppen met roken ter sprake te brengen, antwoordt ze: “Eigenlijk nooit. Er is ook nog nooit een patiënt boos geworden, ze snappen allemaal dat ik erover begin. Ze zijn hooguit geïrriteerd over hun eigen falen. Alle rokende patiënten weten dat het niet gezond is en dat ze er uiteindelijk mee moeten stoppen.”  

Slagingskans

Veel rokers zijn bang om aan te komen als ze stoppen met roken. Hoe gaat Vera daarmee om? “Dan wijs ik ze op hun gedrag. Van stoppen met roken op zich kom je niet aan, maar je moet sigaretten natuurlijk niet gaan vervangen door snacks. Ook hierbij kan SineFuma ondersteuning bieden. De kans van slagen is dan ook veel groter. Als ik het goed heb, is een groot deel van de rokers na een jaar gestopt. Het is lastig om ze daarna te blijven volgen, maar dit is al een mooi begin.”    

Het belang van basale kennis

Vera juicht het gebruik van de verdiepende LUMC module Rookvrije Zorg toe: “De basale kennis over wat roken met je lichaam doet, is heel zinvol. Net als weten hoe je het gesprek kunt aangaan over stoppen met roken en wat het voor je lichaam betekent als je geen nicotine meer gebruikt. Na vier weken is de lichamelijke afhankelijkheid al weg en komt het aan op gedrag.

Als we in de zorg allemaal onze verantwoordelijkheid nemen, kunnen we veel bereiken. Hoe vaker een patiënt hoort dat stoppen met roken belangrijk is, hoe beter zij erover gaat nadenken. Durf het te benoemen, je patiënt zal je er echt niet om veroordelen.”