Snelle toename van klachten bij ouderen met nierfalen stabiliseert na start dialyse

10 november 2022
leestijd
Wereldwijd neemt het aantal ouderen (65+) met nierfalen toe. Zij ervaren daardoor vaak klachten als vermoeidheid, jeuk en benauwdheid. Voor veel ouderen is symptoomlast een belangrijke reden om te starten met een dialysebehandeling. Uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) blijkt dat het aantal en de ernst van klachten snel toeneemt in het jaar voorafgaand de dialyse. In het jaar na de start van een dialysebehandeling stijgt de symptoomlast niet verder, maar stabiliseert d

De studie is uitgevoerd binnen de Europese QUALity (EQUAL)-studie, waaraan ook onderzoekers van de afdelingen Klinische Epidemiologie en Nefrologie van het LUMC meewerken. De bevindingen zijn gepubliceerd in het Clinical Journal of the American Society of Nephrology (CJASN).

In de EQUAL-studie participeren mensen van 65 jaar of ouder met nierfalen. De deelnemers komen uit Duitsland, Italië, Polen, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Het is de eerste keer dat er binnen zo’n groot internationaal cohort van oudere nierpatiënten onderzoek is gedaan naar de verandering van symptomen voor- en na aanvang van dialyse.

Verminderen symptoomlast

Dialyse haalt afvalstoffen uit het bloed als nieren dat niet meer kunnen. Patiënten met nierfalen blijven dankzij deze behandeling langer leven. Voor ouderen is dialysebehandeling vaak de eerste keuze, aangezien een niertransplantatie niet altijd mogelijk is. Wel is dialyse een intensieve behandeling, die zowel fysiek als mentaal veel van de patiënt kan vragen.

Volgens onderzoeker Esther de Rooij kampen ouderen voorafgaand de dialyse met meerdere klachten.  De meest voorkomende bij de onderzochte doelgroep zijn: vermoeidheid, verminderde interesse in seks en moeite om seksueel opgewonden te raken. In het jaar na aanvang van de dialyse stabiliseert de symptoomlast. Van de drie veelvoorkomende klachten was alleen bij vermoeidheid enigszins een verbetering te zien na de start van de dialysebehandeling. Andere klachten, zoals vochtophoping in de benen en kortademigheid, verbeterden wel duidelijker.

Voorlichting dialysebehandeling

In een eerdere analyse van de EQUAL-studie concludeerde De Rooij al dat er in de periode voorafgaand de dialyse een daling te zien is in de mentale- en fysieke kwaliteit van leven onder ouderen met nierfalen. Ook in dit geval is er na de start van de behandeling sprake van stabilisatie en blijft de kwaliteit van leven rond het niveau van vlak voor de dialyse. Dankzij de gegevens uit voorgaande en de recente studie, komt er steeds informatie beschikbaar waarmee oudere patiënten goed geïnformeerd kunnen worden over de symptoomlast voor en na dialyse.

Goede voorlichting is bij een dialysebehandeling erg belangrijk, vindt De Rooij. “Wij hopen dat deze resultaten kunnen helpen bij het beter informeren van ouderen die besloten hebben met dialyse te beginnen. Bijvoorbeeld over wat zij kunnen verwachten met betrekking tot de ontwikkeling van hun symptoomlast.”