Patiëntenfolder

Kaakgewrichtsklachten

Deze brochure beschrijft een aantal oefeningen en adviezen voor patiënten die kaakgewrichtsklachten en/of pijnlijke kauwspieren hebben. Kaakgewrichtsklachten en pijnlijke kauwspieren kunnen zeer verschillende oorzaken hebben. Ze kunnen spontaan ontstaan of door bijvoorbeeld operaties, ongevallen, injecties of overbelasting. Vanwege deze uiteenlopende oorzaken hoeven niet alle instructies die in deze brochure staan voor u van toepassing te zijn. De kaakchirurg kruist aan welke instructies en oefeningen voor u geschikt zijn. Doet u geen oefeningen die niet geschikt voor u zijn.

Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie.

Onze zorg

Wat is Kaakgewrichtsklachten?

Over het algemeen zijn kaakgewrichtsklachten, een beperkte mondopening en/of pijnlijke kauwspieren meer hinderlijk dan gevaarlijk. Vooral afbijten, kauwen, drinken, praten, lachen, geeuwen, zingen, zoenen en tandenpoetsen zijn activiteiten waarbij hinder wordt ondervonden. Bij de meeste mensen nemen de klachten na verloop van tijd weer af en kan de mond weer zonder noemenswaardige hinder worden gebruikt.

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Om uw klachten te verminderen is het belangrijk dat u de kaakgewrichten en de kauwspieren zo veel mogelijk rust geeft. Dat wil zeggen: niet te zwaar belasten, maar wel bewegen.

Het onderzoek / de behandeling

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Oefeningen 

Oefening 1 

Leg de middel- en wijsvinger van de ene hand voor het oor tegen de huid ter plaatse van het gewricht (figuur 1). Pak vervolgens met de andere hand de kin tussen duim en wijsvinger beet (figuur 2) en druk bij langzaam openen van de mond de kin naar achteren (maak een onderkin). 

Als u het goed doet, mag u het kaakkopje tijdens de beginfase (ongeveer 2 centimeter) van de openingsbeweging niet naar voren voelen komen. Voel afwisselend de linker- en rechterzijde. Controleer voor een spiegel of u de onderkaak rechtlijnig open doet (door met zeep of een opgeplakte draad een verticale lijn op de spiegel aan te brengen waarlangs de kinpunt beweegt). 

Doe de oefening ’s morgens en ’s avonds gedurende enkele minuten. Het is beter kort en vaak te oefenen dan langdurig. Probeer de oefeningen soepel en ontspannen te doen. Als het gewricht knakt bij het openen van de mond, dan heeft u de kaak toch naar voren bewogen. Verlies uw geduld niet!

Figuur 1 (links). Figuur 2 (rechts).

Oefening 2 

Ga met iets geopende mond (kiezen net van elkaar) voor de spiegel met verticale lijn staan. Breng de tongpunt zover mogelijk naar boven en naar achteren totdat deze het verhemelte raakt. Houdt de tongpunt op deze plaats en open nu langzaam de mond (recht langs de lijn op de spiegel). Herhaal dit 10 maal. 

In het begin lukt u het openen op deze manier maar over een kleine afstand. Probeer iedere dag de mond op deze manier iets verder en ook sneller open te doen. Na ongeveer 10 dagen zult u de spiegel niet meer nodig hebben en kunt u de mond ook op de juiste manier openen zonder de tong naar achteren te brengen.

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Algemene adviezen 

  • U kunt beter het wijd openen van uw mond vermijden, ook als u geeuwt of lacht. Ondersteun zo nodig de onderkaak, zodat de mond minder ver open gaat. 
  • Als u eet, gebruik dan niet uw voortanden om iets af te bijten. Voor het kaakgewricht is het minder belastend als u voedsel met uw hoektanden en/of kiezen afbijt. Stop kleine hoeveelheden voedsel in de mond. 
  • Gebruik geen erg hard of taai voedsel, zoals taai vlees, oude kaas, nootjes, harde appels, stokbrood, rauwe wortels en dergelijke. 
  • Soms is het beter om alleen zacht voedsel zoals gehakt, puree, appelmoes en brood zonder korst te eten of het voedsel met bijvoorbeeld een staafmixer te malen. 
  • Vermijd langdurige belastingen van het kaakgewricht door gewoonten zoals nagelbijten, tandenknarsen, kiezenklemmen en kauwgom kauwen.  Gebruik uw tanden niet als gereedschap om dingen, bijvoorbeeld balpennen of spijkers, vast te houden of om draadjes door te bijten. 
  • Wanneer u kauwt, moet u juist aan die kant kauwen waar uw kaakgewricht pijn doet. Dit is belangrijk omdat er anders te veel ‘schuine belasting’ komt te staan op de kant van het gewricht waar u klachten heeft. 
  • In uw geval is het juist belangrijk om aan beide kanten evenveel te kauwen. 
  • Het is belangrijk om bij een eventuele behandeling uw tandarts te informeren over uw klachten; u mag uw mond niet te lang wijd openen. 

Pijnbestrijding 

Als u ernstige pijnklachten heeft, is het belangrijk dat u onderstaande aanwijzingen opvolgt. De kaakchirurg heeft met u besproken of deze aanwijzingen ook voor u gelden. 

  • Als u pijn heeft, kunt u deze verzachten door driemaal per dag het kaakgewricht met een infrarode lamp te bestralen. Bestraal het kaakgewricht niet langer dan tien minuten en zet de lamp op 30 centimeter afstand van het pijnlijke gewricht. 

Neem de eventueel voorgeschreven medicijnen volgens voorschrift in. Gebruik geen andere medicijnen tegelijkertijd zonder overleg met uw behandelend arts.

Meer informatie

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Onze patiënten kunnen bij vragen altijd bellen: 

Polikliniek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, receptie J2-Q-27, telefoon 071-526 23 72 tussen 9.00 en 10.30 en 14.00 en 15.00 uur.