Lichttherapie PUVA-behandeling

Wat is Lichttherapie PUVA-behandeling?

Kunstlicht 

Bij lichttherapie wordt gebruik gemaakt van kunstlicht. Veel mensen brengen lichttherapie in verband met radiotherapie (bestraling). Dat is een misverstand: lichttherapie heeft niets te maken met radioactieve straling. 

Het is bekend dat natuurlijk zonlicht een gunstig effect heeft op sommige huidziekten. Dit effect ontstaat voornamelijk door een bepaald deel van het zonlicht: het uv-licht. Dit uv-licht is onderverdeeld in 3 soorten: uv-A, uv-B en uv-C. Uv-C is gevaarlijk en komt op aarde niet voor. Uv-A-licht wordt ook gebruikt in zonnebanken. Uv-A en uv-B-licht worden gebruikt bij lichttherapie. 

PUVA-therapie 

De stralen van uv-A-licht hebben bij de meeste ziektebeelden weinig of geen effect. Bij behandeling met uv-A-licht wordt daarom gebruik gemaakt van medicijnen die de huid gevoelig maken voor dit licht. Deze medicijnen staan bekend onder de verzamelnaam psoralenen. Daarom wordt de therapie PUVA genoemd (Psoralenen + uv-A). 

Wat gaat er vooraf aan het onderzoek of de behandeling?

Voordat u behandeld wordt, maken we samen met u de afspraken voor de belichtingen. De verpleging maakt deze afspraken tot aan uw volgende polibezoek. Op deze datum bekijkt de arts hoe het met u gaat. Als het nodig blijkt, worden er nieuwe afspraken gemaakt. 

Let op dat u zich elke keer op de verpleegkundigenpost meldt wanneer u voor de behandeling komt.  

Bij de behandelingen wordt een strikt tijdschema aangehouden. We vragen u daarom op tijd te komen. Kunt u onverwachts niet naar een afspraak komen? Laat ons dit dan weten via een van onderstaande telefoonnummers, zodat we een nieuwe afspraak kunnen maken. 

Voor elke PUVA-behandeling is het nodig dat u vooraf psoralenen inneemt. Op het etiket en op de gebruiksaanwijzing in de verpakking leest u wanneer u de voorgeschreven medicijnen moet innemen (meestal 2 of 3 uur voor de belichting). 

Wanneer u de pillen niet heeft ingenomen, heeft de behandeling geen zin. U moet dan ook direct contact met ons opnemen als u de pillen vergeten bent in te nemen. 

U krijgt van ons een recept mee voor de pillen. U kunt ze alleen ophalen bij de ziekenhuisapotheek van het LUMC. 

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Wij verzoeken u om elke keer als u komt badslippers mee te nemen, zodat u in het kleedhokje en lichtcabine niet op blote voeten hoeft te staan. Verder raden we u aan een kleine handdoek mee te brengen die u voor uw eigen hygiëne in het kleedhokje op het bankje kunt leggen. 

Op de dag van behandeling mag u geen alcohol gebruiken. 

Zalven tijdens lichttherapie 

Tijdens de behandeling droogt de huid iets uit. Wanneer u veel last van schilfers heeft, raden wij u aan de plekken zoveel mogelijk in te smeren met vaseline of een vette crème. Op die manier blijft er zo weinig mogelijk schilfering op de plekken zitten. 

U kunt zowel voor de droge huid als voor de schilfers een recept meekrijgen. 

Tenzij de arts dit anders met u heeft afgesproken, is het de bedoeling dat u de volgende voorschriften volgt: 

• Op de belichtingsdag geen corticosteroïden, Protopic of teerzalven smeren. 
• Op de belichtingsdag mag er tot 3 uur voor en uiteraard na de belichting gesmeerd worden met crèmes en zalven die de huid soepel houden. 

Medicijngebruik 

Wanneer u medicijnen gebruikt of wanneer uw medicijngebruik verandert, is het belangrijk dat u ons op de hoogte brengt. Sommige medicijnen kunnen de huid erg gevoelig maken voor ultraviolet licht. Het kan zijn dat we dan de belichtingsdosis verlagen. Soms komt het voor dat we de behandeling (tijdelijk) staken. 

Zwangerschap

Tijdens de gehele behandeling en de drie maanden erna is goede, betrouwbare anticonceptie noodzakelijk. Dit geldt voor zowel vrouwen als mannen. Raadpleeg zo nodig uw huisarts betreffende anticonceptie.

Overleg met u arts als u zwangerschap overweegt. 

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

U neemt tijdens de behandeling plaats in een cabine. Het is belangrijk dat u zoveel mogelijk in het midden gaat staan en gedurende de behandeling dezelfde houding aanhoudt. De belichtingstijd varieert van enkele seconden tot een half uur. Soms worden gedeeltes van de huid afgedekt als het niet nodig is om deze te belichten. Het is belangrijk dat de huid steeds op dezelfde manier wordt afgedekt. Wanneer alleen de handen en/of voeten worden behandeld, worden die belicht in een speciale lichtcabine. 

Omdat uv-A-licht in combinatie met de psoralenen schadelijk is voor de ogen, draagt u tijdens de behandeling een speciale nauwsluitende bril. De lichttherapie stelt deze ter beschikking. Bij de behandeling van handen en/of voeten wordt de lichtcabine afgedicht met groene doeken. 

Tijdens de lichttherapie wordt u 2 tot 3 keer per week ononderbroken behandeld. Het is dus zeer belangrijk dat u de behandeling niet of zo weinig mogelijk onderbreekt, omdat het resultaat anders aanzienlijk vermindert. 

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Op de dag van behandeling moet u na het innemen van de psoralenen de rest van de dag een zonnebril dragen. Dit is alleen buiten noodzakelijk.  

Verder moet u na het innemen van de psoralenen blootstelling van de huid aan zonlicht zoveel mogelijk vermijden. Dit geldt ook als het bewolkt is. Wanneer het niet lukt zonlicht te vermijden, moet u uw huid beschermen door middel van bijvoorbeeld handschoenen, kleding, een hoed of zonnebrandcrème. Vermijd ook blootstelling aan andere vormen van (kunst)licht, zoals bijvoorbeeld een hoogtezon, zonnebank of solarium. Vensterglas biedt geen bescherming tegen uv-A-licht van de zon. Daarom is het noodzakelijk dat u ook in de auto uw huid beschermt. 

Deze regels gelden niet voor plaatselijk aangebrachte psoraleenvloeistof. In deze gevallen is het uit de zon blijven van ingesmeerde handen en/of voeten voldoende. 

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

U kunt na het innemen van de psoralenen misselijk worden. Dit kunt u melden bij de lichttherapie. Wij geven dan een recept mee dat de misselijkheid tegengaat.  

Wanneer de dosis uv-A-licht te hoog is geweest, kan er roodheid ontstaan. Als dit het geval is, moet u dit tijdens uw volgende afspraak bij de verpleegkundige melden. Meld ook ernstige verbrandingen. Die zijn gelukkig zeldzaam en zullen onder normale omstandigheden niet voorkomen. 

Het is bekend dat door langdurig behandeling met  uv-licht de huid sneller veroudert. Wij raden u aan het te melden als er ongewone plekjes ontstaan. 

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Polikliniek Huidziekten 

Lichttherapie (route 016, zone B1-66) LUMC 

Albinusdreef 2, 2300 RC Leiden 

Bereikbaar op maandag t/m vrijdag van 8.00-12.30 uur en tussen 13.30-16.30 uur. 

Telefoonnummers: 071-526 54 66 en 071-526 26 33.