Nieuw onderzoeksmiddel biedt hoop op volledige bescherming tegen gevaarlijkste vorm van malaria

4 juli 2023
leestijd
Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Centre for Human Drug Research (CHDR) hebben de werking onderzocht van een nieuw mogelijk medicijn tegen Plasmodium falciparum, de meest voorkomende en gevaarlijkste vorm van malaria. Uit de studie met vrijwilligers blijkt dat het gebruik van het experimentele geneesmiddel cabamiquine volledige bescherming biedt tegen een malaria-infectie. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Lancet Infectious Diseases.

Malariaparasieten worden steeds meer resistent voor de huidige malariamedicijnen. Dit is wereldwijd een groot probleem, omdat de geneesmiddelen die we nu gebruiken steeds minder effect zullen hebben. Het is daarom erg belangrijk dat er snel nieuwe geneesmiddelen worden ontwikkeld om malaria te voorkomen en te kunnen blijven behandelen. Het Duitse wetenschappelijken technologisch bedrijf Merck werkte daarom samen met onderzoekers uit Leiden om te onderzoeken of het nieuwe onderzoeksmiddel cabamiquine malaria kan voorkomen.

Gecontroleerde malaria-infecties

Het experimentele geneesmiddel cabamiquine werd getest in 39 gezonde vrijwilligers. Zij kregen het nieuwe kandidaat-geneesmiddel na 2 uur of 4 dagen toegediend, nadat ze eerder waren geïnfecteerd met malariaparasieten. Dit soort infectiestudies kunnen veilig en in een gecontroleerdeomgeving worden uitgevoerd binnen het Controlled Human Infection Center, een onderdeel van het LUMC. Het onderzoek stond onder de leiding van Meta Roestenberg, hoogleraar Humane modellen voor vaccinontwikkeling. Tijdens het onderzoek werd gekeken of het geneesmiddel cabamiquine malaria kan voorkomen en of het medicijn meerdere dagen na een infectie nog effectief is bij mensen.

De toediening van en het aanvullend onderzoek naar het experimentele medicijn werden uitgevoerd binnen het Centre for Human Drug Research, een stichting gespecialiseerd in geneesmiddelenonderzoek in mensen, onder leiding van Associate Director Infectieziekten dr. Ingrid de Visser-Kamerling. “Tijdens het onderzoek hebben we de concentraties van cabamiquine in het bloed vergeleken met de werkzaamheid van het medicijn tegen de malaria-infectie. Daardoor kwamen we erachter dat dit experimentele middel een krachterige werking had dan aanvankelijk gedacht. En dat is goed nieuws natuurlijk”, vertelt dr. de Visser-Kamerling.

Bescherming tot vier dagen na infectie

Volgens arts-onderzoeker Johan van der Plas van het Centre for Human Drug Research blijkt uit het onderzoek dat slechts een enkele dosisering van cabamiquine tot en met vier dagen na infectie nog effectief kan zijn tegen de meest voorkomende en gevaarlijkste vorm van malaria. “Het onderzoek laat heel goed zien hoe het ‘menselijke infectiemodel’ gebruikt kan worden voor het ontwikkelen en testen van nieuwe potentiële geneesmiddelen tegen malaria”, aldus van der Plas.

Lees de publicatie in de Lancet Infectious Diseases