Huidkanker (cutaan lymfoom)
Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Huidziekten.
Wat is Huidkanker (cutaan lymfoom)?
Cutane lymfomen is de verzamelnaam voor een groep aandoeningen waarbij plekken op de huid ontstaan. Deze plekken bestaan uit kwaadaardige witte bloedcellen, die onbeperkt groeien en zich snel delen. Deze vorm van huidkanker wordt onderverdeeld in drie categorieën. Dat gebeurt op basis van hoe snel de kwaadaardige cellen groeien. Zo zijn er indolente lymfomen (langzaam groeiende cellen), intermediate lymfomen (gemiddeld groeiende cellen) en agressieve lymfomen (snel groeiende cellen).
Verschijnselen
Symptomen die voor kunnen komen op de huid zijn onder meer jeuk, roodheid, schilfers, bulten en kale plekken. Ook is het mogelijk om symptomen te ontwikkelen die lijken op psoriasis: een veelvoorkomende, chronische huidaandoening waarbij rode en zilverwitte schilferige verdikkingen van de huid voorkomen. Deze gaan soms gepaard met jeuk en/of pijn. De klachten zijn afhankelijk van welke vorm cutaan lymfoom u hebt.
Oorzaak
De oorzaak achter cutane lymfomen is in de meeste gevallen niet bekend. Er zijn geen erfelijke risicofactoren of omgevingsfactoren bekend die een rol spelen bij het krijgen van deze vorm van huidkanker.
Waarom u bij ons in goede handen bent
Cutane lymfomen komen relatief weinig voor: de aandoening wordt jaarlijks bij zo’n 160 mensen vastgesteld. Mocht het vermoeden bestaan dat u deze vorm van huidkanker heeft, dan wordt u naar het LUMC doorverwezen. Het LUMC is door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) benoemd tot expertisecentrum voor cutane lymfomen. We hebben onder meer speciale spreekuren voor patiënten met deze aandoening.
Multidisciplinaire zorg
Het LUMC is ook internationaal het expertisecentrum op het gebied van cutane lymfomen. We werken met een multidisciplinair team. Dit team bestaat uit specialisten van verschillende afdelingen, zoals een dermatoloog, patholoog en radiotherapeut, die samen naar een behandeling zoeken die op uw situatie is afgestemd. Zo is het mogelijk om elke patiënt een optimale behandeling te bieden.
Wetenschappelijk onderzoek naar huidkanker
Het LUMC doet ook veel onderzoek naar cutane lymfomen. Zo kijken wij onder meer naar welke genetische afwijkingen cutane lymfomen veroorzaken, om vervolgens deze kennis te vertalen naar een verbeterde diagnostiek en behandeling. De afdeling Huidziekten wil op deze manier een vooraanstaande rol spelen in het verbeteren van de behandeling van patiënten met cutane lymfomen.
Heeft u een rare plek op uw huid en vertrouwt u het niet helemaal? Dan gaat u meestal naar de huisarts, die bij een vermoeden op huidkanker u doorverwijst naar het LUMC. Bij ons werken medisch specialisten met jarenlange ervaring op het gebied van huidkanker.
Wie komt u tegen en wat kunt u verwachten?
De huisarts verwijst u door naar de dermatoloog. U kunt op korte termijn bij ons terecht. Op de dag van de afspraak kunt u zich melden bij de balie van de polikliniek Huidziekten op B1-Q (routenummer 16). Elke maandag is er een speciaal spreekuur voor patiënten die mogelijk cutane lymfomen hebben. Een van onze gespecialiseerde dermatologen kijkt naar uw huid en stelt vervolgens een diagnose.
Vermoedt de dermatoloog dat u een cutaan lymfoom heeft? Dan wordt een stukje weefsel weggehaald. Dit heet een biopsie. Hiervoor krijgt u een plaatselijke verdoving. Het weggehaalde weefsel gaat naar de patholoog, die bekijkt of het kankercellen bevat.
Zo stellen wij meteen vast of u huidkanker heeft en zo ja, om welke vorm van huidkanker het gaat. Bij het stellen van een goede diagnose is soms nog een bloedonderzoek, echo of MRI-scan noodzakelijk. Mocht u een cutaan lymfoom hebben, dan blijft de dermatoloog uw vaste aanspreekpunt.
Uitslag van het onderzoek
Zodra de uitslag van het biopt bekend is, hebt u een afspraak met uw behandelend arts om de resultaten te bespreken. Meestal duurt dit een week. De arts bespreekt uitvoerig de uitslag met u en u krijgt vervolgens alle informatie over een eventueel behandelplan.
Welke behandelingen zijn er mogelijk?
Uw behandeling wordt uitgevoerd door specialisten die uitgebreide ervaring hebben met cutane lymfomen. In overleg met u kijken we welke behandeling het beste bij uw situatie past. Dit is onder meer afhankelijk van de grootte, de plaats en het type tumor. Ook houden wij rekening met uw leeftijd, lichamelijke conditie en uiteraard uw eigen wensen. Zo stellen we een behandelplan op maat op.
Welke behandelingen zijn er mogelijk?
De behandeling hangt af van het type huidlymfoom en hoe groot de afwijkingen op de huid zijn.
Hormooncrèmes
Heeft u een langzaam groeiende huidlymfoom in een vroeg stadium? Dan bestaat de behandeling meestal uit het smeren van hormooncrèmes. Hierin zitten corticosteroïden, die verdere ontwikkeling van kwaadaardige huidcellen tegengaan.
Lichttherapie
Is er sprake van een langzaam of gemiddeld snel groeiende huidlymfoom? Dan is een behandeling met ultraviolet licht mogelijk. U krijgt voor de lichttherapie meestal een medicijn, zodat de kankercellen extra gevoelig zijn voor licht. Vervolgens vernietigt het ultraviolette licht de kankercellen. Deze behandeling krijgt u 2 tot 3 keer per week, totdat er sprake is van verbetering.
Bestraling
Is de huidlymfoom ontstaan op 1 plek? Dan is bestraling mogelijk. Zo vernietigen we kankercellen en sparen tegelijkertijd zoveel mogelijk gezonde cellen. Hoeveel bestralingen nodig zijn, hangt af van het type tumor. Meestal gaat het om de 2 tot 10 behandelingen in het LUMC. Als u ver weg woont, is het mogelijk om de bestralingen te krijgen in een ziekenhuis bij u in de buurt.
Chemotherapie
Heeft u een huidlymfoom in een vergevorderd stadium? Dan krijgt u meestal chemotherapie. Dat gebeurt vaak via een injectie of tablet. Hierin zitten medicijnen die cellen doden of de celdeling remmen. Een opname in het ziekenhuis is bij deze behandeling niet nodig. U krijgt meestal een kuur: dus een aantal dagen medicijnen slikken, gevolgd door een paar weken zonder medicatie.
Hoe kunt u zich op de behandeling voorbereiden?
Het horen van de diagnose huidlymfoom en het ondergaan van de behandeling kan zeer ingrijpend zijn. We zullen u zo goed mogelijk begeleiden en voorlichten. Neem bij uw bezoeken aan het ziekenhuis ook altijd iemand mee om u te ondersteunen en met u mee te denken.
Schrijf vragen over uw behandeling voor een ziekenhuisbezoek op. Zo voorkomt u dat u belangrijke vragen vergeet te stellen.
Wat is de prognose?
De prognose bij cutane lymfomen is afhankelijk van het stadium van de ziekte en om welk type cutaan lymfoom het gaat. Vaak is deze aandoening goed te behandelen als de tumoren beperkt zijn tot de huid. De overlevingskansen zijn minder goed als er sprake is van uitzaaiingen buiten de huid. Uw arts zal uw persoonlijke situatie en vooruitzichten uitgebreid met u doornemen.
Meedoen aan wetenschappelijk onderzoek
Het LUMC doet veel wetenschappelijk onderzoek naar cutane lymfomen. Zo vergroten we onze kennis over deze aandoening en verbeteren we behandelmethoden. We werken hiervoor samen in nationale en internationale onderzoeksgroepen. We doen onderzoek in het laboratorium, maar ook in de kliniek. Uw behandelend arts kan u vragen of u wilt deelnemen aan een onderzoek. Deelname is altijd vrijwillig.
Na uw behandeling in het LUMC blijven wij uw gezondheid volgen. U komt regelmatig op controle, waarbij we kijken of een behandeling aanslaat en of u goed herstelt.
Welke specifieke nazorg kunnen we bieden bij deze aandoening?
De nazorg hangt af van de behandeling die u krijgt. Vaak vindt na 4 tot 8 weken de eerste controle plaats. Dan bekijkt uw behandelend arts uw huid en de lymfeklieren in uw hals, oksels en liezen. We beantwoorden ook al uw vragen.
Waar moet u op letten na uw behandeling?
Het is goed om ook zelf uw huid in de gaten te houden. Bekijk eens in de 2 of 3 maanden of uw veranderingen in uw huid opmerkt. Let daarbij op:
Veranderingen in en rond het litteken van het verwijderde plekje
- Nieuwe plekjes op de tot dan toe gave huid
- Veranderingen in al bestaande plekjes
- Zwellingen in bijvoorbeeld de hals, oksel of liezen
- Wondjes die niet genezen en pijnlijk blijven
Neem binnen een week contact op met uw behandelaar als u een afwijkende plek op uw huid waarneemt.
Contact bij problemen na uw behandeling
Loopt u na uw behandelingen tegen problemen aan of heeft u nog vragen? Geef dit aan bij de nacontroles, of eerder als ze urgent zijn. U kunt bellen met de polikliniek Huidziekten, tel. 071-5262630 (ma-vr 9.00-13.00 uur).
Behandelteam
Bij de behandeling van cutane lymfomen in het LUMC is een aantal gespecialiseerde medewerkers betrokken. De dermatoloog is uw hoofdbehandelaar. Verder kunt u afhankelijk van uw situatie nog een radiotherapeut of hematoloog tegenkomen. Sommige specialisten zetten zich vooral achter de schermen voor u in, zoals de patholoog.
Prof. dr. M.H. Vermeer
Dermatoloog
Afdelingshoofd Huidziekten
Dr. K.J. Neelis
Radiotherapeut-oncoloog
Prof. dr. J.H. Veelken
Hematoloog
Afdelingshoofd Hematologie
Dr. S.E. Rademakers
Radiotherapeut-oncoloog
Wie kunt u nog meer tegenkomen?
- Dermatoloog: Dr. K. Quint
- Hematoloog: Dr. J. Vermaat
- Patholoog: Dr. P.M. Jansen
Aan welke studies kan je meedoen?
Waar doen we momenteel onderzoek naar?
Ons onderzoek richt zich op dit moment op het in kaart brengen van genetische afwijkingen in tumorcellen. Deze kennis willen we inzetten om huidlymfomen eerder te herkennen, nieuwe behandelingen te ontwikkelen en de best beschikbare behandeling te kiezen voor een patiënt.
Contact
Wilt u meer weten of hebt u nog vragen? Neem dan contact met ons op of volg de links voor aanvullende informatie.
Patiëntportaal mijnLUMC
In het patiëntportaal mijnLUMC vindt u een duidelijk overzicht van uw behandelingen en hebt u inzicht in uw medische gegevens. Snel en veilig. Thuis, onderweg en in het ziekenhuis.
Patiënt verwijzen
Informatie voor artsen en instellingen die patiënten naar het LUMC willen verwijzen.
Contactgegevens voor patiënten
- Polikliniek Huidziekten: 071 - 526 26 30