HOSTAS studie

De criteria om de diagnose te stellen zijn nog niet voldoende duidelijk en moeten verder worden ontwikkeld. Ook weten we niet welke onderliggende processen in de gewrichten een rol spelen bij de ontwikkeling van artrose in de handen. Recente studies laten zien dat ontsteking naast bijvoorbeeld processen in kraakbeen en bot belangrijk zijn. Maar misschien is dit wel niet voor alle patiënten het zelfde. Dit is wel heel belangrijk om te weten want dat kan ons leren hoe we beter behandelingen zouden kunnen maken.
Ook is onduidelijk hoe artrose in de handen over de tijd verloopt. Over het algemeen wordt gezegd dat handartrose langzaam verergerd, maar recente studies laten zien dat er ook patiënten zijn bij wie het relatief snel gaat of dat er patiënten zijn bij wie de klachten verbeteren. Bovendien gaan achteruitgang in structurele schade niet altijd samen met verandering in klachten. Kortom, er is nog veel onbekend bij handartrose.

Daarom is het HOSTAS onderzoek opgestart. Hierin worden poliklinische visites volgens een vaste systematiek uitgevoerd. Speciaal opgeleide verpleegkundigen helpen ons bij de uitvoering. De systematische aanpak stelt ons in staat om in de tijd te volgen hoe het met verschillende vormen van handartrose gaat. Hierbij worden gegevens verzameld via vragenlijsten, lichamelijk onderzoek, röntgenfoto’s, MRI en laboratoriumonderzoek. Wij kunnen op grond van de verkregen gegevens meer leren over de mogelijke oorzaken van de verschillende vormen van handartrose, over eventuele erfelijke factoren die daarbij een rol spelen, over zin of onzin van aanvullende laboratorium- of beeldvormend onderzoek zoals röntgenfoto’s en MRI, over de reactie van handartrose op bepaalde medicijnen, over het verloop van de klachten van de patiënt, over het wel of niet optreden van blijvende schade, en ga zo maar door.

Handartrose komt zeer veel voor en kan klachten geven bij de patiënt. Vooral functiebeperking van de handen beïnvloedt het leven van patiënten met handartrose ongunstig. Het beloop wisselt sterk tussen patiënten. Er is op dit moment nog maar weinig bekend welke factoren samengaan met een ongunstig beloop.

Er zijn verschillende typen: het type dat erosieve handartrose wordt genoemd gaat gepaard met ernstige beschadigingen van het gewricht op de röntgenfoto. Meestal komt erosieve handartrose in de vingers voor, echter het kan ook in de duimbasis worden gezien. Van de patiënten met symptomatische handartrose hebben ongeveer 10% erosieve handartrose. Dit type gaat gepaard met meer klachten. Onderzoek met ultrasonografie en MRI hebben laten zien dat ontsteking nogal eens bij handartrose wordt gezien en dat dit juist bij patiënten met erosieve handartrose het geval is. Dan gaat ontsteking ook samen met pijn in het gewricht.

Resultaten tot op heden

Clinical aspects of hand osteoarthritis: are erosions of importance? W-Y Kwok, promotiedatum 10 september 2013  

Handartrose komt zeer veel voor en kan klachten geven bij de patiënt. Vooral functiebeperking van de handen beïnvloedt het leven van patiënten met handartrose ongunstig. Het beloop wisselt sterk tussen patiënten. Er is op dit moment nog maar weinig bekend welke factoren samengaan met een ongunstig beloop.

Er zijn verschillende typen: het type dat erosieve handartrose wordt genoemd gaat gepaard met ernstige beschadigingen van het gewricht op de röntgenfoto. Meestal komt erosieve handartrose in de vingers voor, echter het kan ook in de duimbasis worden gezien. Van de patiënten met symptomatische handartrose hebben ongeveer 10% erosieve handartrose. Dit type gaat gepaard met meer klachten. Onderzoek met ultrasonografie en MRI hebben laten zien dat ontsteking nogal eens bij handartrose wordt gezien en dat dit juist bij patiënten met erosieve handartrose het geval is. Dan gaat ontsteking ook samen met pijn in het gewricht.