Neuro-Psychiatrische klachten bij systemische lupus erythematosus (NPSLE)

Onze zorg

Neuro-psychiatrische klachten bij SLE zijn zeer divers en moeilijk te beoordelen. Vaak is het niet eenvoudig om te bepalen of de klachten worden veroorzaakt door SLE, door complicaties van de ziekte, als gevolg van de behandeling of door andere factoren dan SLE. De expertise van meerdere specialisten is noodzakelijk om de juiste diagnose te kunnen stellen. Om deze reden heeft het LUMC een multidisciplinair diagnostisch traject: het NPSLE Zorgpad.

Waarom u bij ons in goede handen bent

In het LUMC hebben we decennia lang ervaring met de zorg voor patiënten met SLE, in het bijzonder met het diagnosticeren en behandelen van SLE-patiënten met neuro-psychiatrische klachten. Deze ervaring is belangrijk voor het diagnosticeren van NPSLE, omdat er geen specifieke test bestaat die deze diagnose aan kan tonen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft het LUMC daarom aangewezen als nationaal expertisecentrum voor NPSLE.

NPSLE Zorgpad

Het LUMC is het enige centrum in Nederland dat een zorgpad voor NPSLE aanbiedt. Dit zorgpad wordt gecoördineerd vanuit de afdeling Reumatologie. De zorg georganiseerd als zorgpad houdt in dit geval in dat alle medische consulten, het neuropsychologisch onderzoek, de MRI-scan van de hersenen en het laboratoriumonderzoek op dezelfde dag worden verricht. Ook als er aanvullende onderzoeken nodig zijn, bijvoorbeeld een EMG (zenuwgeleidingsonderzoek), proberen we dit op dezelfde dag plaats te laten vinden. Zo hoeft u zo min mogelijk naar het ziekenhuis te komen en weet u snel waar u aan toe bent. 

U kunt vanuit heel Nederland naar het LUMC worden verwezen voor het NPSLE Zorgpad. Ook buitenlandse patiënten met SLE worden met enige regelmaat naar ons verwezen. Dit gebeurt door medisch specialisten van verschillende disciplines zoals reumatologie, neurologie, psychiatrie en interne geneeskunde. 85% van de patiënten die het zorgpad doorlopen, is verwezen vanuit een ander ziekenhuis dan het LUMC.  

Multidisciplinair team

Het team van het NPSLE Zorgpad is multidisciplinair en bestaat uit specialisten van verschillende afdelingen: Reumatologie, Neurologie, Psychiatrie, Neuropsychologie, Vasculaire geneeskunde en Neuroradiologie. Twee weken nadat u het zorgpad hebt doorlopen, komt dit team bij elkaar om alle uitslagen van de onderzoeken te bespreken. Dankzij de kennis en expertise van al deze specialismen bij elkaar, kunnen we een goed onderbouwde diagnose stellen en een behandelplan maken dat op uw situatie is afgestemd.  

Ook als er tijdens uw behandeling follow-up nodig is, blijft dit multidisciplinaire team betrokken.


Wat is NPSLE?

Systemische lupus erythematosus (SLE) is een ziekte waarbij het afweersysteem antistoffen maakt tegen (delen van) cellen van het eigen lichaam (autoantistoffen). Dit kan zorgen voor ontstekingen op verschillende plaatsen in het lichaam. Daarnaast kunnen organen betrokken raken bij het ziekteproces en kan SLE leiden tot problemen met de bloeddoorstroming of trombose.

Als het zenuwstelsel aangetast raakt, spreken we van neuro-psychiatrische SLE, ofwel NPSLE. Ongeveer 40 procent van de patiënten met SLE krijgt in een vroeg stadium van de ziekte te maken met neurologische en/of psychiatrische klachten. Het is belangrijk om te analyseren of deze klachten veroorzaakt worden door de SLE of een andere oorzaak hebben, omdat dit gevolgen heeft voor de behandeling.
Wat zijn de symptomen van NPSLE?

De symptomen van NPSLE zijn wisselend en variëren van mild tot ernstig. Voorbeelden van neurologische symptomen zijn:

  • epileptische aanvallen
  • uitvalsverschijnselen
  • ernstige hoofdpijn
  • vergeetachtigheid

Voorbeelden van psychiatrische symptomen zijn:

  • somberheid
  • angst
  • hallucinaties
Wat is de oorzaak van NPSLE?

Hoe NPSLE ontstaat, is onvoldoende bekend. Naast de aanmaak van autoantistoffen, lijkt de bloed-hersenbarrière hierbij een rol te spelen. De bloed-hersenbarrière is een afscheiding tussen de bloedsomloop en het vocht in de hersenen en functioneert als een poortwachter, die selectief de noodzakelijke stoffen doorlaat en schadelijke stoffen tegenhoudt.

Om meer inzicht te krijgen in het ontstaan van NPSLE, verrichten we in het LUMC wetenschappelijk onderzoek.