Nierkanker
Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Urologie.
Wat is Nierkanker?
Ieder jaar wordt bij ongeveer 2300 mensen in Nederland nierkanker vastgesteld. Het is daarmee een wat minder vaak voorkomende vorm van kanker. Nierkanker ontstaat vanuit de verzamelbuisjes van de nier, waar de urine wordt gevormd.
Verschijnselen
De belangrijkste symptomen van nierkanker zijn bloed in de urine en pijn of een zwelling in de zij. Maar de ziekte wordt tegenwoordig meestal ontdekt nog voordat er klachten zijn; dit dankzij het toenemend gebruik van echo en CT-scans voor allerhande klachten.
Oorzaak
Over de oorzaken van nierkanker is nog weinig bekend. Mensen die roken en/of overgewicht hebben, hebben een vergrote kans op nierkanker. Genetische factoren spelen ook een rol. Verder komt de ziekte twee keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Waarom u bij ons in goede handen bent
Specialisten werken samen
Ieder jaar wordt bij ruim 2300 patiënten in Nederland nierkanker vastgesteld. In het LUMC behandelen we elk jaar veel patiënten met deze ziekte, in alle mogelijke fases. Specialisten van verschillende afdelingen werken hierbij samen om tot een goede diagnose en een optimaal behandelplan te komen.
Behandelmethoden
De specialisten van het LUMC hebben ruime ervaring met verschillende behandelingen voor nierkanker. We proberen zo veel mogelijk niersparend te behandelen. Operaties gebeuren vaak als kijkoperatie en met behulp van de Da Vinci operatierobot. Het herstel na een kijkoperatie of robotoperatie is een stuk sneller dan na een ‘klassieke’ open operatie. We hebben ook zeer veel ervaring met de behandeling van grote niertumoren die niet met een kijkoperatie behandeld kunnen worden.
Een operatie is niet altijd nodig. Soms is een niersparende behandeling met radiofrequente ablatie (RFA) door de radioloog een goed alternatief of zelfs de beste optie. Met deze techniek worden de kankercellen als het ware weggebrand. Het LUMC heeft ook hier ruime ervaring mee.
Onderzoek
We willen nierkanker graag beter leren begrijpen en behandelen. Daarom doen we veel wetenschappelijk onderzoek naar deze vorm van kanker. Een deel van dit onderzoek gebeurt in het laboratorium. Maar er zijn ook onderzoeken waar patiënten zelf aan mee kunnen doen.
Bestaat het vermoeden dat u nierkanker heeft? Dan zorgen we dat u snel na een verwijzing bij een van onze specialisten terecht kunt. Ook een eventueel vervolgonderzoek en de uitslag volgen zo snel mogelijk.
Een afspraak maken
U kunt met uw verwijzing zelf telefonisch een afspraak maken op de polikliniek Urologie: 071 – 526 23 04 (maandag t/m donderdag bereikbaar van 8.00-12.30 uur en 13.30-15.00 uur, op vrijdag van 8.00-11.30 uur). Op de dag van de afspraak kunt u zich melden aan de balie van de polikliniek Urologie (locatie J-3-P, routenummer 586).
De eerste afspraak
U heeft een afspraak met de uroloog. Hij of zij vraagt naar uw klachten, medische voorgeschiedenis en medicijngebruik. U wordt ook lichamelijk onderzocht. Als er al echo’s of scans gemaakt zijn, zal de uroloog de uitslagen met u bespreken. Als er aanvullende onderzoeken nodig zijn, maken we hiervoor een afspraak.
Zijn alle noodzakelijke onderzoeken al gedaan? Dan bespreken we tijdens de eerste afspraak meteen de behandelmogelijkheden.
Uitslag van het onderzoek
Als er een of meer aanvullende onderzoeken plaats moeten vinden, krijgt u kort hierna een afspraak met de uroloog, waarbij de uitslagen met u besproken worden.
Welke behandelingen zijn er mogelijk?
Samen met het multidisciplinaire team stelt uw uroloog een behandelplan vast dat het beste bij uw situatie past. De uiteindelijke behandeling kiezen we altijd in overleg met u.
Welke behandelingen zijn er mogelijk?
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Welke behandeling u krijgt is afhankelijk van de grootte en plek van de tumor, en of er uitzaaiingen zijn.
Behandeling van tot de nier beperkte nierkanker
Verwijdering van een deel van de nier
Gaat het om een kleine tumor? Dan is een niersparende behandeling vaak mogelijk. De tumor wordt in zijn geheel verwijderd. Eerst kijken we naar de plek en de diepte van de tumor. Afhankelijk hiervan besluiten we of de operatie met een kijkoperatie of met behulp van de Da Vinci operatierobot kan worden uitgevoerd. Beide manieren van opereren geven een sneller herstel dan na een ‘klassieke’ open operatie. 
Radiofrequente ablatie van de nierafwijking
Een operatie is niet altijd nodig. Soms is een niersparende behandeling met radiofrequente ablatie (RFA) een goed alternatief of zelfs de beste optie. Met deze techniek worden de kankercellen met naalden aangeprikt en daarna verhit. Deze behandeling gebeurt onder narcose en wordt gedaan door de interventieradioloog.
Verwijdering van de gehele nier
Bij grotere tumoren is het nodig de gehele nier te verwijderen. Meestal kan dit ook nog door middel van een kijkoperatie of met behulp van de Da Vinci operatierobot. Bij heel grote tumoren is een open operatie nodig. Heel soms heeft de tumor zich in het bloedvat uitgebreid. Voor deze complexe gevallen is er in het LUMC een multidisciplinair chirurgisch team aanwezig om de operatie uit te voeren.
Uitgezaaide nierkanker
Is uw nierkanker uitgezaaid? Dan wordt u verder behandeld door de medisch oncoloog. Hij of zij kan u vaak behandelen met medicijnen die de uitzaaiingen remmen of terugdringen. Mogelijk komt u in aanmerking voor een clinical trail (een experimentele behandelmethode die nog in het stadium is van wetenschappelijk onderzoek).
Hoe kunt u zich op de behandeling voorbereiden?
Hoe kunt u zich voorbereiden?
Alle onderdelen van de behandeling kunnen ingrijpend zijn. Daarom is het goed als u zich oriënteert. Wat houdt de ziekte in? Wat zijn de behandelmogelijkheden? U kunt erover lezen en praten met uw familie en vrienden. Neem ook iemand mee naar uw afspraken om u te ondersteunen en met u mee te denken. Vragen kunt u altijd stellen in het gesprek met uw behandelaar. Of u kunt bellen met de polikliniek Urologie, tel. 071 - 526 23 04.
Wat is de prognose?
Hoe het na uw behandeling verder gaat, is van veel zaken afhankelijk. U blijft - afhankelijk van de eigenschappen van de tumor (formaat, mate van agressiviteit) - 5 tot 10 jaar bij de uroloog onder controle. Over het algemeen geldt: hoe kleiner de afwijking, hoe kleiner de kans op uitzaaiingen. Uw arts zal uw persoonlijke situatie en vooruitzichten uitgebreid met u bespreken.
Meedoen aan wetenschappelijk onderzoek
Het LUMC doet regelmatig wetenschappelijk onderzoek naar nierkanker. Zo kunnen wij de ziekte beter leren begrijpen en behandelen. Uw uroloog of medisch oncoloog vraagt u mogelijk om aan ons onderzoek mee te doen. Deelname is vrijwillig. Tijdens het spreekuur beoordeelt uw arts of u voldoet aan de voorwaarden. U krijgt een informatiefolder mee en een toestemmingsformulier.
Kennis over nierkanker kan alleen maar groeien als patiënten deelnemen aan onderzoek. Het LUMC stelt het zeer op prijs als u hiertoe bereid bent.
Na uw behandeling voor nierkanker zijn er verschillende vormen van nazorg mogelijk. Bent u voor uw behandeling verwezen vanuit één van de samenwerkende ziekenhuizen? Dan zult u na een eerste controle in het LUMC op termijn weer de controles via uw eigen uroloog in het verwijzende ziekenhuis krijgen.
Welke specifieke nazorg kunnen we bieden bij deze aandoening?
Na de behandeling blijft u onder controle van de uroloog in het geval van beperkte nierkanker en van de medisch oncoloog in het geval van uitgezaaide nierkanker. U ziet uw behandelaar zo vaak als nodig is.
Het krijgen van kanker en het ondergaan van een behandeling kan ingrijpend zijn. De oncologisch maatschappelijk werkers van het LUMC kunnen u helpen zaken rondom de ziekte en behandeling te verwerken.
Waar moet u op letten na uw behandeling?
De behandeling voor nierkanker geeft soms bijwerkingen. Sommige verwacht, andere onverwacht. Let goed op bijwerkingen en bespreek ze met uw arts. Ook is het goed als u alert bent op zaken als pijn, koorts en zwellingen.
Contact bij problemen na uw behandeling
Mochten zich problemen voordoen, dan kunt u dit aangeven bij nacontroles, of eerder als ze dringend zijn. Bel dan met:
- De polikliniek Urologie (na urologische ingrepen): 071 - 526 23 04 (maandag t/m donderdag bereikbaar van 8.00-12.30 uur en 13.30-15.00 uur, vrijdag van 8.00-11.30 uur)
- De polikliniek Medische Oncologie (na chemotherapie): 071-526 3523 (maandag t/m vrijdag bereikbaar van 9.00-12.00 uur en van 13.00-16.30 uur)
Behandelteam
Dr. R.F.M. Bevers
Uroloog
Dr. M.C. Burgmans
Interventieradioloog
Dr. H.W. Elzevier
Uroloog
Dr. A.R. van Erkel
Interventieradioloog
Prof. A.J. Gelderblom
Oncoloog
Drs. E.J. van Gennep
Uroloog
Drs. S.A.C. Luelmo
Klinisch oncoloog
Dr. R.W. van der Meer
Interventieradioloog
Prof. dr. R.C.M. Pelger
Uroloog
Afdelingshoofd Urologie
Drs. J.I.M. van Uhm
Uroloog
Drs. W.C.G. Zonneveld
Uroloog
Wie kunt u nog meer tegenkomen?
- Medisch oncologen: Dr. van der Hulle
- Nucleair geneeskundige: Dr. Heijmen
- Case manager: M. Roeleveld
Aan welke studies kan je meedoen?
Waar doen we momenteel onderzoek naar?
Op dit moment lopen er verschillende onderzoeken naar nierkanker in het LUMC. Zo doen we een pilotstudie naar het optimaal in beeld brengen van nierkanker (de greenlight-study). In het laboratorium lopen er een aantal basaal wetenschappelijke onderzoekslijnen.
Steun ons onderzoek
Het onderzoek dat de afdeling Urologie doet naar nierkanker kost veel geld. Een deel daarvan kan het LUMC zelf bijdragen, maar voor een groot deel zijn we afhankelijk van fondsen en giften. Om onderzoek te kunnen blijven doen vragen wij uw financiële ondersteuning. Iedere donatie, zowel klein als groot, is zeer welkom. Lees meer over hoe u kunt doneren.
Contact
Wilt u meer weten of hebt u nog vragen? Neem dan contact met ons op of volg de links voor aanvullende informatie.
Patiëntportaal mijnLUMC
In het patiëntportaal mijnLUMC vindt u een duidelijk overzicht van uw behandelingen en hebt u inzicht in uw medische gegevens. Snel en veilig. Thuis, onderweg en in het ziekenhuis.
Patiënt verwijzen
Informatie voor artsen en instellingen die patiënten naar het LUMC willen verwijzen.
Contactgegevens voor patiënten
- Polikliniek Urologie: 071 - 526 23 04 (maandag t/m donderdag bereikbaar van 8.00-12.30 uur en 13.30-15.00 uur, vrijdag van 8.00-11.30 uur)
- Polikliniek Medische Oncologie: 071-526 3523 (maandag t/m vrijdag bereikbaar van 9.00-12.00 uur en van 13.00-16.30 uur)