Photodynamische therapie

Wat is Photodynamische therapie?

Fotodynamische therapie (ook wel photodynamische therapie (PDT) genoemd) is een behandeling waarbij de aangedane huidcellen gevoelig gemaakt worden voor zichtbaar licht. Na belichting worden de aangedane cellen selectief gedood. Deze worden weer vervangen door nieuwe, gezonde huidcellen. 

Fotodynamische therapie is een behandelmethode die wordt toegepast voor actinische keratosen, oppervlakkig groeiend basaalcelcarcinoom en morbus Bowen. 

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Bij PDT wordt een crème op de aangedane huid aangebracht met een werkzame stof (methylaminolevulinaat). Dit leidt tot opeenhoping van stoffen die door licht geactiveerd kunnen worden in de huidcellen waaruit de betreffende huidafwijkingen bestaan. Vervolgens wordt de huid blootgesteld aan daglicht of m.b.v. een lamp aan licht van een bepaalde golflengte met een hoge intensiteit. Activatie van de fotosensitizers in de huidcellen leidt tot selectieve vernietiging van de veranderde huidcellen. De behandeling geeft in de regel een uitstekend cosmetisch resultaat, maar kan met enige pijn gepaard gaan. 

PDT wordt in dagbehandeling uitgevoerd. Bij de behandeling van actinische keratosen wordt de behandeling in 1 sessie uitgevoerd. Bij oppervlakkig groeiend basaalcelcarcinoom en morbus Bowen wordt in twee sessies behandeld met een tussenpoos van een week.

Bij behandeling met de lamp wordt na applicatie van de crème het te behandelen gebied enkele uren afgedekt met folie. In het tweede deel van de behandeling wordt belicht met een intensieve rode lichtbundel gedurende ongeveer acht minuten. Hierbij krijgt u een donkere bril op om de ogen tegen het felle licht te beschermen. Drie maanden na de behandeling wordt u teruggezien op de polikliniek waar de resultaten van de behandeling worden geëvalueerd. 

De behandeling voor actinische keratose  

• De behandeling van deze aandoening kan plaatsvinden met behulp van daglicht of met de eerder genoemde lamp.

Daglicht fotodynamische therapie

• U meldt zich op de afgesproken tijd op de polikliniek Huidziekten, B-1.  
• Allereerst verwijderen we de schilfers en het hoornmateriaal op de plek van de huidafwijking(en). Dit gaat niet of nauwelijks met pijn gepaard. 
• Om de niet-aangedane huid tegen de effecten van zonlicht te beschermen wordt een zonnebrandcrème aangebracht.
• Daarna brengen we op de te behandelen plek(ken) een crème aan met als werkzame stof methylaminolevulinaat. Deze stof wordt selectief door de aangedane huidcellen opgenomen waardoor zij extreem gevoelig worden voor zichtbaar licht.
• Na uiterlijk een half uur moeten de huidafwijkingen gedurende 2 uur aan natuurlijk zonlicht worden blootgesteld.
• Deze behandeling kan alleen in de maanden april tot oktober worden uitgevoerd.

Conventionele fotodynamische therapie

• De behandeling vindt in de vorm van een (halve) dagopname plaats. U meldt zich op de afgesproken tijd op de polikliniek Huidziekten, B-1.  
• Allereerst verwijderen we de schilfers en het hoornmateriaal op de plek van de huidafwijking(en). Dit gaat niet of nauwelijks met pijn gepaard.  
• Daarna brengen we een crème aan met als werkzame stof methylaminolevulinaat. Deze stof wordt selectief door de aangedane huidcellen opgenomen waardoor zij extreem gevoelig worden voor zichtbaar licht.  
• De crème moet drie uur inwerken. Om te voorkomen dat de cellen niet dan al gaan reageren op licht, wordt het ingesmeerde gebied met lichtwerende afdekfolie en verband ingepakt.    
• Tijdens de inwerktijd verblijft u op de polikliniek van de afdeling Huidziekten of elders in het ziekenhuis. Op de polikliniek wordt u koffie en/of thee aangeboden.   
• Na 3 uur komt u terug naar de polikliniek, B-1. We verwijderen de overgebleven crème en maken de huid schoon.
• Hierna wordt de huid gedurende 8 minuten belicht met felrood licht.
• Zowel u als de behandelaar dragen een speciale zonnebril.
• Hierna is de dagopname afgelopen.

De behandeling voor oppervlakkig basaalcelcarcinoom en Morbus Bowen  

U krijgt twee korte behandelingen die een week na elkaar plaatsvinden. 

• De behandeling vindt in de vorm van een (halve) dagopname plaats. U meldt zich op de afgesproken tijd op de polikliniek Huidziekten, B-1. 
• Allereerst verwijderen we de schilfers en het hoornmateriaal op de plek van de huidafwijking(en). Dit gaat niet of nauwelijks met pijn gepaard.  
• Daarna brengen we een crème aan met als werkzame stof methylaminolevulinaat. Deze stof wordt selectief door de aangedane huidcellen opgenomen waardoor zij extreem gevoelig worden voor zichtbaar licht.  
• De crème moet drie uur inwerken. Om te voorkomen dat de cellen niet dan al gaan reageren op licht, wordt het ingesmeerde gebied met lichtwerende afdekfolie en verband ingepakt.    
• Tijdens de inwerktijd verblijft u op de polikliniek van de afdeling Huidziekten of elders in het ziekenhuis. Op de polikliniek wordt u koffie en/of thee aangeboden.   
• Na 3 uur komt u terug naar de polikliniek, B-1. We verwijderen de overgebleven crème en maken de huid schoon.
• Hierna wordt de huid gedurende 8 minuten belicht met felrood licht.
• Zowel u als de behandelaar dragen een speciale zonnebril.
• Hierna is de dagopname afgelopen.
• Na 1 week wordt de procedure in zijn geheel herhaald. 

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Wat merkt u van de behandeling? 

Er kan pijn ontstaan tijdens de belichting. Vooral plekken in het gezicht en grote plekken zijn vaker pijnlijk of branderig. Wij geven bij de behandeling met de lamp standaard pijnbestrijding aan patiënten die in het gezicht worden behandeld in de vorm van tramadol. Dit medicijn maakt suf en beïnvloedt de rijvaardigheid, waardoor u die dag niet mag autorijden. Als u pijn ervaart tijdens de behandeling proberen we de pijn door koeling of onderbreking van de behandeling te verlichten. Wij zullen van tevoren de pijnbestrijding met u overleggen.  

Na de behandeling  

Omdat de behandelde plek nog enige tijd reageert op licht, moet deze nog minimaal 24 uur bedekt blijven. Soms is er nog sprake van lichte pijn (tot 24 uur na behandeling), roodheid (1 tot 2 weken), korstvorming (2 tot 5 dagen), zwellingen (2 tot 4 dagen) en kleurveranderingen van de huid (2 tot 8 weken). Drie maanden na de behandeling wordt u nogmaals uitgenodigd om het resultaat te beoordelen en met u te bespreken. 

Vermijd tot 6 weken na de behandeling langdurige blootstelling aan de zon, de zonnebank of gezichtsbruiners. Bescherm uw huid bij zonnig weer met een zonnebrandcrème. Een hoofddeksel biedt ook bescherming tegen overdadig zonlicht.